Contact | Nieuwsbrief | Sitemap
Oeuvre
OEUVRE ALFABETISCH : Q
We kunnen hier niet alle composities uitvoerig behandelen. Daartoe is er te weinig plaats. Wil je van een bepaald werk meer informatie hebben, schrijf ons en we zullen u bijna zeker kunnen helpen.
info@adriaenwillaert.be
Structuur van de gegevens · Referentie handschriften en drukken (sigla) · RISM-lijst
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
Q
QUAERAMUS CUM PASTORIBUS = MISSA 'QUAERAMUS CUM PASTORIBUS'
=====
393.
Kidger G012, p. 64, p. 85, p. 87, p. 271
QUAL ANIMA IGNORANTE a 4 (versie 1)
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qual anima ignorante (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c1-c3-c4-F4 / finalis: A
5. aantal stemmen:
4-st. (C-A-T-B) C is voor mezzo, A is voor tenor, T is voor bariton, B is voor bas
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madrigali a quatro voci di Verdelot
8. tekst :
Qual anima ignorante over più
Qual huom mortal, qual dio,
Che non sappia 'l mio mal
E del mio grand'ardor pietà
Qual selv'è sì riposta o sì
Qual lauro in aria cresce o
Che non sappia 'l mio mal
E del mio grand'ardor pietà
Qual part'hoggi del mondo,
Delle lagrime pien'e di
Delle voci, sospir'e doglia
Non giace cosa hormai sotto
Del ciel che non conosca 'l
Se non sola colei, ch'io sol
Welke ziel, dwaas of misschien verstandig,
Welke sterfelijke man, welke god, welke vrouw of godin
weet waar mijn wee vandaan komt
en heeft enig begrip voor mijn diepe droefheid?
Welk bos, verborgen of woest,
Welke laurier, hoog opgeschoten in de lucht of welke olijfboom
weet waar mijn wee vandaan komt
en heeft enig begrip voor mijn diepe droefheid?
Welk deel van de huidige wereld, die met tranen en klaagzangen
roept en zucht, begrijpt het verdriet van mij?
Hier ben ik de enige! Ik alleen wil getroost worden
9. eerste gedrukte uitgaven:
154020, Venetië, Girolamo Scotto, Di Verdelotto tutti li madrigali del primo et secondo libro a quatro voci.
154118 , Venetië, Antonio Gardano, Di Verdelot tutti li madrigali del primo et secondo libro, quatro voci.
1563 - W 1130, Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert
10. RISM:
154020 / 154118 / 1563 - W1130 / 15845 (intab.)
11. CMM:
3-14 p. 16 (bron: 154020)
12. vindplaatsen
ms: geen
druk 154020: D Bayerische Staatsbibliothek. (Zie hier verder - online)
druk 1563 - W1130: B Koninklijke Bibliotheek van België (Fétis) (S.T.B) (Zie hier verder : online ) - F Bibliothèque Nationale de France RESVMC-131 (S.A.T.B) (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154020 – D. München. Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
Vierstemmige versie van Willaert.
blz XLVIII-XLVIX
cantus : online beeld : 42-43/52
altus : online beeld : 50-51/56
tenor : online beeld : 50-51/56
bassus : online beeld : 50-51/61
online – 1563 – W1130 – Brussel. Koninklijke Bibliotheek van België (S. T. B)
https://opac.kbr.be/Library/
nr 10-11
cantus
https://uurl.kbr.be/1562448 online beeld : 24-25
tenor
https://uurl.kbr.be/1562450
bassus
https://uurl.kbr.be/1562452
altus ontbreekt.
online – 1563 – W1130 - Parijs Bibliothèque Nationale de France
https://gallica.bnf.fr/ark:/
online – 1563 – W1130 - IMSLP (bron Brussel: S. T. B)
https://imslp.org/wiki/
altus ontbreekt
14. intabulaties, diminuties, tientos:
-15845 , Venetië, Girolamo Scotto, Fronimo dialogo di Vincentio Galilei Fiorentino. Nel quale si contengono le vere, et necessarie regole del Intavolare la Musica nel Liuto.
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. Martha Feldman. City Culture and the Madrigal at Venice. 1955, p. 216.
Willaert's setting of Qual anima ignorante continued the trajectory of other madrigals from 1540, though the basic conception differs from that of sonnet settings in the Musica nova . Willaert made no seconda parte for the sestet or any double-bar division at all and matched the poetic refrain with the same music. In these respects the setting follows conventional norms for setting the lighter forms of the ballata and madrigal. Yet some of the elastic pacing and varied vocal scoring of Già mi godea finds its way into Qual anima ignorante, especially in the last tercet, where the previously languorous rhythms unexpectedly pick up. Here too Willaert loosed the restraints of a prosodic approach by fully recognizing the poetic enjambment with a continuous musical phrase (mm. 110-111).
Met de vertaling van de Italiaanse tekst in het Engels.
17a.
Syntax und Semantik Das Durchkomponieren als alternative Strategie der Sonettvertonung im mehrstimmigen Madrigal des 16. Jahrhunderts.
6.1 Sonette in Petruccis Libri di Frottole. Vom Modo di cantar sonetti zum ersten durchkomponierten Sonett.
Dass nun ausgerechnet Adrian Willaert mit »Qual anima ignorante over più saggia« eine Sonettvertonung vorlegte, die nicht nur ohne Zäsur zwischen Quartetten und Terzetten auskommt, sondern in der auch zumindest die Quartette quasi strophisch organisiert sind, verwundert zunächst. Wie ein auf den ersten Blick für Willaert so untypisches Madrigal – veröffentlicht immerhin zu einer Zeit, in der bereits die ersten Madrigale seiner Musica nova komponiert gewesen sein dürften – einzuordnen ist, zeigt jedoch die besondere Genese von »Qual anima ignorante over più saggia«. Das Madrigal erschien nämlich bereits 1540 in einem Nachdruck von Verdelots ersten beiden vierstimmigen Madrigalbüchern in einer vierstimmigen Fassung und damit in einem Zusammenhang, in den die formale Konzeption des Stückes erheblich besser hineinpasste.395 Für die Veröffentlichung der fünfstimmigen 395 Adriani Willaert Opera Omnia, Bd. 14, hrsg. von Meier (1977), S. 20–26. 170 Syntax und Semantik Version vier Jahre später wurde der vierstimmige Satz unverändert übernommen und lediglich eine fünfte Stimme (Quintus) hinzukomponiert. Die Gesamtanlage des Madrigals blieb dadurch natürlich unangetastet. Dass Willaert, der mit den Madrigalen seiner Musica nova neue Standards für Sonettvertonungen gesetzt hat, die so weitreichend rezipiert wurden, der die Zweiteiligkeit ebenso wie die Vorliebe für Petrarca-Sonette zum allgemeingültigen Prinzip erhoben hat, in seinen übrigen Sonettvertonungen teilweise ganz andere Wege gegangen ist, die noch viel von den formalen Ideen der früheren Madrigalisten aufnehmen, mag zunächst verwirren. Tatsächlich scheint dies aber ein Hinweis darauf zu sein, dass es in der Mitte des 16. Jahrhunderts noch zwei parallele Entwicklungslinien im Bereich der Sonettvertonungen gegeben hat: zum einen die von Willaert mit seinen Musica nova-Madrigalen etablierte Linie, die vor allem im Bereich des fünf- und mehrstimmigen Madrigals aufgenommen wurde und sich durch eine Unterteilung in prima und seconda parte und einen komplexen vom varietas-Prinzip bestimmten musikalischen Satz ebenso wie durch zumeist anspruchsvolle Texte von Petrarca oder petrarkistischen Dichtern auszeichnet; zum anderen aber auch eine Linie, die wie noch im frühen Madrigal häufig mit Wiederholungsmustern arbeitet, die die Sonettform musikalisch nachzeichnen, und die sich tendenziell eher im Bereich des vierstimmigen Madrigals bewegt und sich weniger anspruchsvollen Sonetttexten zuwendet.396 Auf ein ähnliches, sehr interessantes Beispiel aus dem Schülerkreis Willaerts hat Hartmut Schick hingewiesen.397 So vertonte Francesco dalla Viola, der spätere Herausgeber von Willaerts Musica nova, in seinem ersten vierstimmigen Madrigalbuch von 1550 das PetrarcaSonett »Giunto m’ha Amor fra belle e crude braccia«,398 indem er die Quartette von der Idee her strophisch organisierte und in der Cantusstimme sogar den jeweils reimgleichen ersten und vierten Vers ähnlich gestaltete. Dass er zu diesem Zeitpunkt aber dennoch schon die Prinzipien des neuen Madrigalstils verinnerlicht hatte, zeigen seine größeren Eingriffe in die strophische Konstruktion, die vor allem einer ausgewogenen, stärker auf die jeweilige rhythmische Gestalt der einzelnen Verse bezogenen Textdeklamation geschuldet scheinen.
https://books.ub.uni-
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
394.
Kidger G034, p.90, p. 108, p. 109, p. 117, p. 274
QUAL ANIMA IGNORANTE a 5 (versie 2)
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qual anima ignorante (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c2-c3-c4-c4-F4 / finalis: A
5. aantal stemmen:
5-st. (C-A-T-Q-B) C is voor mezzo, A is voor tenor, T is tenor of bariton, Q is voor tenor, B is voor bas
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madrigali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano...
8. tekst :
Qual anima ignorante over più
Qual huom mortal, qual dio,
Che non sappia 'l mio mal
E del mio grand'ardor pietà
Qual selv'è sì riposta o sì
Qual lauro in aria cresce o
Che non sappia 'l mio mal
E del mio grand'ardor pietà
Qual part'hoggi del mondo,
Delle lagrime pien'e di
Delle voci, sospir'e doglia
Non giace cosa hormai sotto
Del ciel, che non conosca 'l
Se non sola colei, ch'io sol
Welke ziel, dwaas of misschien verstandig,
Welke sterfelijke man, welke god, welke vrouw of godin
weet waar mijn wee vandaan komt
en heeft enig begrip voor mijn diepe droefheid?
Welk bos, verborgen of woest,
Welke laurier, hoog opgeschoten in de lucht of welke olijfboom
weet waar mijn wee vandaan komt
en heeft enig begrip voor mijn diepe droefheid?
Welk deel van de huidige wereld, die met tranen en klaagzangen
roept en zucht, begrijpt het verdriet van mij?
Hier ben ik de enige! Ik alleen wil getroost worden!
9. eerste gedrukte uitgave:
154417, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano, il secondo libro de madregali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano... = 155115
156220, Venetië, Girolamo Scotto, Cipriano de Rore li madrigali a cinque libro secondo: insieme con alcuni di M. Adriano
156314, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano de Rore il secondo libro de madrigali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano...
10. RISM:
154417/ 155115 / 156220 / 156314 / 15936
11. CMM:
3-14, pp. 82-88 (bron : 154417)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 154417: I Bologna Mus. Intern az. - GB British Library (Zie hier verder : online)
druk 155115: D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
druk 156220: B KBR II. 1.854 A
druk 156314 : B KBR (S-A-Q) – D München (C.A.T.B.Q) (Zie hier verder : online) - F Parijs Bnf RESVMC-121 (Zie hier verder : online) - GB British Library (Zie hier verder : online)
druk 15936 : B KBR (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154417 – GB British Library
A70b_complete_file_for_
online – 155115 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 156314 – D Bayerische Staaatsbibliothek A.70.g.
A70g_complete_file_for_
online – 156314 – GB British Library A.70.g.
A70g_complete_file_for_
online – 156314 - Parijs Bibliothèque Nationale de France
http://gallica.bnf.fr/ark:/
of
BnF, RESVMC-121 | Gallica
online - 15936 - Brussel Koninklijke Bibliotheek van België
https://opac.kbr.be/Library/
online – 155115- IMSLP
https://ks.imslp.net/files/
of
https://imslp.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17.
Andrea Bornstein. Two-part didactic music in printed Italian collections of the Reanissance and Baroque (1521-1744)
A five-voice version of the same four-voice madrigal, also by Willaert, was published after the two-voice arrangement by Scotto in Di Cipriano il secondo libro de madrigali a a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano (Venice: Antonio Gardane, 1544). Both versions are included in Willaert, Madrigals.
https://etheses.bham.ac.uk/id/
Zie ook uitleg bij het vorige nummer.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
395.
Kidger G035, p. 81, p. 84, p. 87, p. 97, p. 274, p. 357
QUAL DOLCEZZA GIAMAI
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1. Qual dolcezza giamai
2. A la dolce armonia
4. tonal type:
geen b /, sleutelcombinatie: c1-c3-c4-c4-F4 / finalis: G (in beide delen)
5. aantal stemmen:
5-st. (C-A-T-V-B) C is voor mezzo of alt, A is voor alt of tenor, T is voor tenor of bariton,
Q is voor tenor of bariton, B is voor bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madrigali di Verdelot a cinque voci
8. tekst :
Qual dolcezza giamai
Di canto di Sirena
Involò i sensi e l'alm'a chì l'udiro
Che di quella non sia minor assai
Che con la voce angelica e divina
Desta nei cor la bella Pecorina 1,
A la dolce armonia si fa serena
L'aria, s'acqueta il mar, taccion' i venti,
E si rallegra il ciel di gir'in giro.
I santi angeli intenti,
Chinand' in questa part' il vago viso
S'oblian' ogni piacer del paradiso
Et ella in tant’ honore
Dice con lieto suon: Qui regn’ Amore.
Welke zoetheid der Sirenezang
overspoelde ooit de zinnen
en de ziel van wie ze hoorde;
niet veel minder is de zoetheid
die de mooie Pecorina1
met haar engelachtige en goddelijke stem
in het hart strooit.
Bij de zoete harmonie wordt de lucht sereen,
de zee wordt rustig en de winden zwijgen,
en de hemel verblijdt zich van langs om meer.
De heilige engelen buigen aandachtig
het vage gezicht in haar richting
en alle geneugten van het paradijs
worden vergeten.
En zij, met zoveel eer overladen,
zegt met vrolijke stem:
hier heerst de liefde.
vertaling in Bossuyt op.cit. 1985 p. 41
1. De zangeres Polissena Pecorina.
9. eerste gedrukte uitgave:
[c. 1538], Venetië, Antonio Gardano, Di Verdelot le dotte et eccellente compositioni de i madrigali a cinque voci
1540, Venetië, Girolamo Scotto, Le dotte et excellente compositioni de i madrigali a cinque voci
154117, Venetië, Antonio Gardano, Le dotte, et eccellente compositioni de i madrigali di Verdelot, a cinque voci
15481 : Venetië, Girolamo Scotto. Intabolatura di lauto libro secondo. Iulio Abondante.
1549, Venetië, Antonio Gardano, Le dotte, et eccellente compositioni de i madrigali di Verdelot, a cinque voci...
10. RISM:
153820 / 154018 / 154117 / 15481 / 154932
11. CMM:
3-14, pp. 65-70 (bron: 153820 en 154018)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk c153820: B KBR II 1.853 A – D Mbs (Zie hier verder : online)
druk 154018: D Mbs (Zie hier verder : online) - I Bol Civico museo R 151
druk 154117. F Bnf (Zie hier verder : online)
druk 15481 : F Bibl. Alfred Cortot. RES VMD-68. (Zie hier verder : online intabulatie)
13. andere recente uitgaven:
online - 153820 – München
https://stimmbuecher.digitale-
online – 154018 - München:
https://stimmbuecher.digitale-
online – 154018 - partituur in moderne noten – CPDL (James Gibb)
http://www1.cpdl.org/wiki/
Een kleine terts verhoogd
online - 154117 – Parijs Bnf -
BnF, département Musique, RES-1169 | Gallica (alleen de cantus)
-facsimile: Brussel: Editions culture et civilisation, 1970. (Corpus of Early Music, 26)
-fotokopie van de cantus p. 1 in Bossuyt 1985 p. 42 afb. 13 en in CMM 3-14, p. XIV
-*Roche, Jerome, en Elizabeth Roche, eds. The Flower of the Italian Madrigal: For Mixed Voices. New York, 1988. met de vertaling in het Engels (bron: 1538 - kleine terts verhoogd)
Bestellen bij SHEETMUSICplus
14. intabulaties, diminuties, tientos:
-15481 . Venetië, Scotto, Intabolatura di lautto libro secondo per (...) Iulio Abondante.
online : Parijs. Bibl. Alfred Cortot. RES VDM-68 folio 67, blz. 61
Bibliothèque Alfred Cortot ; bibliothèque Geneviève Thibault, comtesse de Chambure, RES VMD-68 | Gallica (bnf.fr)
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op. cit. 1985
p. 131: een eerste voorbeeld van hoe het madrigaal de structuur van het eigentijds motet overneemt: grotere lengte, opsplitsing in twee partes, groter aandeel van het contrapunt, ontplooiing van de melodie in grotere golvingen en enigszins verdoezeling van de herhalingen. Ook nog : afwisselende sonoriteit bekomen door het opsplitsen van het vijfstemmige koor in de vier bovenstemmen t.o. de vier onderstemmen. Tenslotte besteedt de componist bijzondere aandacht aan de band tussen tekst en muziek, én door een streven naar een correcte declamatie met oog voor het juiste accent én door een expressiviteit die de inhoud van de tekst optimaal, maar zonder overdrijving, vertolkt.
p. 132: prijst de schoonheid en de prachtige stem van de adellijke Polissena Pecorina
p. 189, notenvoorbeeld 28
16. Schiltz op. cit. 2003
p. 51 vn. 20 en p. 57 vn 44: de nauwe contacten tussen Willaert en de zangeres Pecorina
17. Piet Stryckers:
"een nieuwe fase in zijn madrigaalkunst: vijfstemmigheid wordt de norm en de polyfone stijl is sterk verwant met die van het motet"
17a. Jerome Roche, 1988, p. 212
"... for all its mainly flowing contrapuntal idiom there are quite a lot of accidentals that lend sweetness of the harmony and must be watched for in performance... "
17b. Lionel Pike. Hexachords in Late-Renaissance Music. Aldershot. 1998. p. 63-64
"The use of the 'aria' of the lydian mode has the advantage that it conjures up such
descriptions as Zarlino's '... modesty, happiness, and relief from annoying cares'. This
certainly seems to be the thinking behind (...) Willaert's at the start of Qual dolcezza giamai."
17c. Besproken in : Timothy R. McKinney. Adrian Willaert and the Theory of Interval Affect. The Musica Nova and the Novel Theories of Zarlino and Vicentino. Surrey, 2009.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 12 LA DOLCE VITA
Music in Renaissance Naples
The King's Singers
Tragicomedia
EMI Classics CDC 7 54191 2,
1991
een toon hoger
heruitgegeven in 2018
luister ook op YOUTUBE : https://www.youtube.com/
luister ook op SPOTIFY : nummers – qual dolcezza giamai
luister ook op IDAGIO : https://app.idagio.com/
-*cd 32 ADRIAN WILLAERT. MADRIGALI, CHANSONS, VILLANELLE
Romanesque o.l.v. Philippe Malfeyt
zang, 3 vedels, basluit, harp, blokfluit
RICERCAR RIC 151145
https://www.youtube.com/watch?
luister ook op SPOTIFY : nummers – qual dolcezza giamai
luister ook op IDAGIO : https://app.idagio.com/
-*cd 108 Titian - Venice and the Music of Love
Concordia o.l.v. Mark Levy
METRONOME 2003
=cd 129
-cd 129 The Glory of Venice
METRONOME 2003
=cd 108
20. duur: (de snelste tov. de langzaamste uitvoering)
4'05" Levy - 6'41” The King’s Singers
=====
396.
Kidger G013, p. 63, p. 88, p. 97, p. 113, p. 271
QUAL PIÙ DIVERSA E NOVA COSA
Qual piu diversa e nova cosa
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qual più diversa e nova cosa
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie g2-c1-c2-c4 / finalis D
"ala misura breve" = in de nieuwe note nere stijl
5. aantal stemmen:
4-st. (C-A-T-B) C is voor sopraan, A is voor alt, T is voor tenor, B is voor bariton
6. genre :
madrigaal
canzone stanza (Feldman)
7. reeks :
madrigali a quatro voci di Adriano Willaert
8. tekst :
Qual più diversa e nova
Cosa fu mai in qualche stranio clima,
Quella, se ben si stima,
Più mi rassembra : a tal son giunto, Amore.
Là onde’l dì vien fore,
Vola un’augel, che sol, senza consorte,
Di volontaria morte
Rinasce, et tutto a viver si rinova.
Così sol si ritrova
Lo mio voler, e così in su la cima
De’ suoi alti pensieri al sol si volve.
E così si risolve,
E così torn’al suo stato di prima :
Ard’e more e riprende i nervi suoi
E vive poi con la phenice a prova.
Petrarca 135, eerste stanza
De vreemdste vorm van leven
die zich ooit voordeed in een ver klimaat,
zo lijkt mijn levensstaat;
zie, Amor, wat voor tol dat van mij eist.
Daar waar de zon verrijst,
daar vliegt een vogel, zonder reisgenoot;
na zelfgekozen dood
wordt hij herboren voor een volgend leven.
Zo’n lot is mij gegeven,
omdat mijn wil, die hoog wil redeneren,
zich op het toppunt naar de zon toekeert
en daardoor wordt verteerd
om naar zijn oude staat terug te keren:
wie door het vuur sterft en zijn kracht herkrijgt,
ontstijgt de dood: feniks of ik, om ’t even.
Vertaling: Peter Verstegen. Francesco Petrarca. Het Liedboek Canzoniere.
Amsterdam 2008
9. eerste gedrukte uitgave:
154219, Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voce libro primo
154931, Venetië, Antonio Gardano, Il vero terzo libro di madrigali de diversi autori.
W1130 (1563), Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert
156920, Venetië, Antonio Gardano, La eletta di tutta la musica intitolata Corona di diversi. Libro primo
10. RISM:
154219 / 154931 / W1130 (1563) / 156920
11. CMM:
3-14, p. 36 (bron: 154219)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 154219: A Wenen (Zie hier verder : online) - B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis 2212 (Zie hier verder : online)
druk W1130 (1563): B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis (S.T.B) (Zie hier verder : online ) - F Bibliothèque Nationale de France RESVMC-131 (Zie hier verder : online)
druk 156920 : D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154219 – B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis
https://opac.kbr.be/Library/
nr XXXI-XXXII
cantus
https://uurl.kbr.be/1562428 online beeld : 38-39
altus
https://uurl.kbr.be/1562430 online beeld : 38-39
tenor
https://uurl.kbr.be/1562432 online beeld : 38-39
bassus
https://uurl.kbr.be/1562434 online beeld : 38-39
online – W1130 (1563) - Brussel Koninklijke Bibliotheek van België (S. T. B, dus zonder alt)
https://opac.kbr.be/Library/
blz. 2
cantus
https://uurl.kbr.be/1562448 online beeld : 16
altus ontbreekt
tenor
https://uurl.kbr.be/1562450 online beeld : 14
bas
https://uurl.kbr.be/1562452 online beeld : 16-17
online – W1130 (1563) – Parijs Bibliothèque Nationale de France
https://gallica.bnf.fr/ark:/
online – W1130 (1563) – IMSLP (bron: Brussel S. T. B. Dus zonder alt)
https://imslp.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op.cit. 1985
p. 131: Dat Willaert rond dezelfde tijd ook madrigalen begint te componeren op gedichten van Petrarca, kan nauwelijks toeval zijn. In die jaren valt immers de doorbraak te situeren van Bembo's literaire theorieën, die in de besloten groepen der Italiaanse academiën druk werden besproken en bediscussieerd. In die zelfde kringen werden bij voorkeur ook madrigalen uitgevoerd door bedreven solisten, van wie steeds meer, gezien de toenemende gesofistikeerde retoriek van het genre, een technisch en interpretatief hoog peil werd verwacht."
17a. Jane A. Bernstein, The Scotto Press.
p. 282: gecomponeerd in de note nere stijl (ala misura breve)
17b. Martha Feldman. City Culture and the Madrigal at Venice, 1995
p. 220: In the same year Willaert also published what are now his first firmly datable settings of Petrarch, Qual più diversa e nova cosa and Quante volte diss'io ( Canzoniere, nos. 135 and 126). Remarkably, canzone stanzas are Willaert's only known Petrarch settings outside of the Musica nova.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s :
20. duur:
=====
397.
Kidger G036, p. 90 , p. 91, p. 108, p. 109, p. 117, p. 274
QUAL VISTA SARÀ MAI
Qual vista sara mai
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qual vista sarà mai (eendelig
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c2-c3-c3-c4-F4 / finalis: A
5. aantal stemmen:
5-st. (C-A-T-Q-B) C is voor alt, A is voor alt of tenor, T is voor tenor, Q is voor bariton, B is voor bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madregali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano...
8. tekst :
Qual vista sarà mai, occhi mici lassi,
Che vi dia pace alcuna,
Mentre da voi quell’una
Donna lontana stassi.
Cor mio, d’ogn’amoro s’altra mercede
Da te scacci ogni speme,
Serb’integra la fede,
Ch’Amor ti poss’e la tua donn’insieme.
Per lei soffr’ogni scempio,
Tal che tu si di vera fed’esempio.
9. eerste gedrukte uitgave:
154417, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano, il secondo libro de madregali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano... = 155115
154428. Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a cinque voci, nuovamente ristampati…
155115, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano, il secondo libro de madregali a cinque voci insiem alcuni di M. Adriano...
156220, Venetië, Girolamo Scotto, Cipriano de Rore li madrigali a cinque libro secondo: insieme con alcuni di M. Adriano
156314 , Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano de Rore il secondo libro de madrigali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano.
10. RISM:
154417 / 154428 (Scotto) / 155115 / 156220 / 156314
11. CMM:
3-14, pp. 88-92 (bron:154417)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 154417 (Gardano): I Bologna Mus. internaz. - GB British Library (Zie hier verder : online)
druk 155115: D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
druk 156220: B KBR II. 1.854 A
druk 156314: B KBR (S-A-Q) - D Mbs (Zie hier verder : online) – F Bnf RESVMC-121 (Zie hier verder : online) - GB British Library (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154417 – GB British Library A.70.b.
A70b_complete_file_for_
online - 155115 – München Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 156314 – München Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online -156314 – Parijs Bibliothèque Nationale de France RESVMC-121
Votre recherche - Willaert Adrian : 2 résultats - Gallica (bnf.fr)
online – 156314 – GB British Library A.70.g.
A70g_complete_file_for_
online – 155115- IMSLP
https://ks.imslp.net/files/
of
https://imslp.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. Martha Feldman. City Culture and the Madrigal at Venice, 1995. p. 298:
With less than a third of its twenty-seven settings by Rore, however, we can hardly take at face value the title under which Gardane marketed the book: Di Cipriano il secondo libro de madregali a cinque voci insieme alcuni di M. Adriano et altri autori a misura comune novamente posti in luce a cinque voci. Rore's contributions form only a few points on a map that plots a significant corner of the northern madrigalian dialect. Among the other madrigals in the volume, the most prestigious and prominently placed are Willaert's. The Secondo libro was the first publication to print Willaert's and Rore's madrigals in quasi-symmetrical proximities: Willaert's first setting, no. 2, was wedged between Rore's first two and his final one, no. 27, just after Rore's last (as if giving Willaert the last word). No. 2, the lengthy ballata-madrigal Sciocco fu il tuo desire (see Chap. 7, pp. 221-22), was followed by a sonnet setting of Rore's; and no. 27, the ten-line madrigal Qual vista sarà mai, came after Rore's little ballata-madrigal Deh, se ti strins'amore. Thus two "pairs" framed the book at front and back, with madrigals roughly equivalent in weight and size by each composer making up each pair. It is not surprising that the centerpiece of the book, Rore's four settings of Petrarch's sonnets, is unmatched by Willaert's contributions, since Willaert published none of his Petrarch sonnet settings until 1559.
(Zie internet:
https://publishing.cdlib.org/
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
398.
Kidger F016, p. 56, p. 62, p. 67, p. 77, p. 258, p. 334, p. 350
QUAND LE JOLI ROBINET
Quant le joli robinet
Quant le joly Robinet eut tricoté la bergiere
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quand le joli Robinet (eendelig).
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: g2-g2-c3 / finalis: F
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
chanson
7. reeks :
La Couronne et fleur des Chansons a troys
8. tekst :
Quant le joli Robinet
Eut tricoté la bergiere,
Il volut son flajolet
Bouter dedans sa paniere,
Et luy dit en tel maniere :
‘Je vous prie, resposons nous !’
’ A dont respont la bergiere :
’Robin, comment l’entendés vous ?’
9. eerste gedrukte uitgaven:
15361, Venetië, Andrea Antico en A. dell'Abbate, La Couronne et fleur des chansons à troys. nr 15.
1560, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Cincquiesme livre de chansons composé a troys parties par M. Adrian Willart
1562, Venetië, Girolamo Scotto, Il terzo libro delle muse a tre voci
1578, Parijs, Le Roy & Ballard, Tiers livre de chansons a trois parties composé par Ad. Vuillart.
12. vindplaatsen
ms: geen
druk 15361 : A Wn (Zie hier verder : online)
druk 1560: A Wn - F Pn (second dessus)
druk 1562: D Bochum, Stadtbibliothek (A) - GB LonBL (T) - I BolC (T) - FlorBN (S) - PL Krakow (C, T, B)
druk 1578 : A Wn - D Wüu - USA CA Vuillart.
10. RISM:
15361 / 1560a - W 1127 / 1562 - W 1129 / 157816 - W 1131
11. CMM:
13. recente uitgaven:
online – 15361 – Wenen. Österreichische Nationalbibliothek
http://digital.onb.ac.at/
supremus : Digitales Objekt : 34/48 p. 15r
tenor : Digitales Objekt : 36/52 p. 16r
bassus : Digitales Objekt : 35/52 p. 15v
online – partituur in moderne noten – IMSLP (Daniel van Gilst) (layout optimised for digital tablets) nr. 9
https://imslp.org/wiki/13_
of
http://ks.imslp.net/files/
-Bernstein, Lawrence F., ed. La Couronne et Fleur des Chansons a Troys. New York, 1984. (Masters and Monuments of the Renaissance, 3)
-*Thomas, Bernard, ed. Adrian Willaert. 13 chansons for three voices of instruments.
London Pro Musica Edition, 1978 (bron: 15361)
met de vertaling in het Engels
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt. op.cit. 1985
p. 145: "een derde groep chansons zijn arrangementen à la Mouton, maar met trekjes die verwijzen naar het opkomende Parijse chanson, zoals de syllabische schrijftrant en de doorzichtige symmetrische structuur."
17. Bernard Thomas. op.cit. 1978
"The melody here is the same as the popular song Aupres d'un joly boucquet (no. 9 in MS 12744 of the Bibliothèque Nationale in Paris). Also, La Couronne contains a piece by Jacotin which uses the same tune with the words Robin fit tant par son piet (very similar to the final verse of the Paris 12744 version). The texts of these various versions share the refrain "Comment l'entendés vous?", and, indeed, one could regard Willaert's poem as a contraction of the longwinded (and predictable) story of the Paris MS song."
OPNAMEN:
18. lp’s:
-*lp 35 Le Miroir des voix
19. cd’s:
20. duur:
21. catalogue de la chanson française à la renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
399.
Kidger J017, p. 9, p. 289, p. 363
QUANDO AMOR I BEGLI OCCHI
Quand'amor i begli occhi
2. ondertitel:
Al quinto del canto
3. gecomponeerde delen:
Quando amor i beglo occhi (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutel: c1 / finalis D
5. aantal stemmen:
stem en luit of gitaar
6. genre :
intabulatie
7. reeks :
Intavolatura de li madrigali di Verdelotto, nr 2
8. tekst :
Quand’Amor i begli occhi a terr’ inchina,
e i vaghi spirti in un sospir accoglie
con le soe man’, e poi in voce gli scioglie
chiara, soav’, angelica, divina :
Sento far del mio cor dolce rapina,
e sì dentro cangiar pensieri e voglie,
ch’io dico : ‘Hor fien di me l’ultime spoglie,
se’l ciel sì honesta morte mi destina.’
Francesco Petrarca
Wanneer de liefde haar mooie ogen naar beneden richt,
mijn schuchtere ziel met een zucht begroet,
in haar handen opneemt en daarna me met haar heldere, zoete, engelachtige en goddelijke stem toefluistert:
“Ik voel hoe mijn hart zachtjes gaat trillen en mijn gedachten en verlangens zo innerlijk veranderen.”,
dan zeg ik: “Nu moge ik beroofd worden van het leven, nu de hemel mij een zo eervolle dood schenkt.”
9. eerste gedrukte uitgave:
1536, Venetië, Ottaviano Scotto, Intavolatura de li Madrigali di Verdelotto da cantar et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano.
1540, ongewijzigd herdrukt
10. RISM:
1536b - W 1104 / 1540 - W 1105
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk W 1104 - 1536a: A Wn (Zie hier verder : online)
druk 1540: D Bsb -GB Lbl
13. andere recente uitgaven:
online - W 1104 - 1536 - IMSLP (het volledige boek – zie hier verder : intabulatie)
https://imslp.org/wiki/
online – W 1104 - 1536 – Wenen. Österreichische Nationalbibliothek (intabulatie)
http://digital.onb.ac.at/
(Zie hieronder: intabulatie)
-facsimile 1536b: Florence: Studio per Edizioni Scelte, 1980
online – 154020 – München. Bayerische Staatsbibliothek
Di Verdelotto tutti li madrigali ….
https://stimmbuecher.digitale-
Vierstemmig van Verdelot
nr XXVI
cantus ontbreekt
altus : online beeld : 28/56
tenor : online beeld : 28/56
bassus : online beeld : 28/61
partituur in moderne noten:
-Thomas, Bernard, ed. Intavolatura de li madrigali di Verdelotto: de cantare et sonare nel lauto, 1536. Renaissance Music Prints iii, Londen, 1980 (bron: 1540)
-facsimile 1536b: Florence: Studio per Edizioni Scelte, 1980
14. intabulaties, diminuties, tientos:
W 1104 - 1536, Venetië, Ottaviano Scotto, Intavolatura de li Madrigali di Verdelotto da cantare et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano
Intavolaturaversie van Willaert (Zie hieronder : IMSLP en Österreichische Nationalbibliothek)
IMSLP
IMSLP513209-PMLP831759-A-Wn_
blz. 3v-4v
online beelden : 9-11/69
Wenen – Österreichische Nationalbibliothek
Intavolatura de li Madrigali ... da cantare et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano. (Laute). (onb.ac.at)
online beelden : 12-14/73
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 21/VI
Opera omnia deel 6, nrs 2 en 3
2 uitvoeringen:
a. Silvia Piccollo, soprano
b. Sergio Balestracci, blokfluit (eigen diminutie)
STRADIVARIUS DULCIMER
-cd 78 Verdelot. A renaissance songbook 1536 (bew. Willaert)
Jacob Heringman, Catherine King
LINN RECORDS 2001
-cd 87 Voice and Lute in Venice in the 16th century
Giuseppe Zambon, controtenore
EDELWEISS ED 1016
-cd 122 PETRARCA. CHIARE, FRESCHE E DOLCI ACQUE
Simonetta Soro
RIVO ALTO CRR 9808
1998
Zie ook op YOUTUBE
https://www.youtube.com/watch?
Zie ook op SPOTIFY : album – Petrarca. Chiare, fresche e dolci acque
-cd 141
Verdelot: Madrigals
Alain Aubin (altus) en Jean-Michel Robert (luit)
SONPACT 2000
-cd 287
ZEFIRO SPIRA
Italian Renaissance Frottole & Improvisations
Gabriel Jublin contratenor
Paul Kieffer luit
CLAVES
2018
https://cdn.shopify.com/s/
12157194252173033322
luister ook op SPOTIFY: albums - zefiro spira
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
-cd 290
SFUMATO
muziek voor stem en luit uit de Italiaanse Renaissance
Donna Stewart zang en Ron Andrivo luit
label: MIGNARDA MP008
2011
YOUTUBE:
https://www.youtube.com/watch?
SPOTIFY: artiest - mignarda
YOUTUB E:
https://www.youtube.com/watch?
Simonetta Soro
20. duur: (de snelste versus de langzaamste uitvoering )
1'41" Soro - 2'10" Mignarda
=====
400.
Kidger H002, p. 65, p. 281, p. 333
QUANDO DI ROSE D‘ORO VIEN
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quando di rose d'oro vien (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: g2 -c1 - c1-c4 / finalis: D
5. aantal stemmen:
4-st.
melodie in de tenor
6. genre :
canzone
7. reeks :
canzone villanesche alla napolitana
8. tekst :
Quando di rose d'oro
Vien l'alb'incoronata,
Con trezze di thesoro
Bagnà d'acqua rosata.
Et col so bel venire
Porta’l dolce dromire.
tekst: Angelo Beolco, bijgenaamd "Il Ruzante"
Wanneer de dageraad verschijnt,
gekroond met gouden rozen,
de vlechten nat van kostbare rooskleurige druppels dauw
en met zijn komst de zoete slaap begint.
9. eerste gedrukte uitgave:
1563, Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert con alcune Napolitane
10. RISM:
1563 (W 1130)
11. CMM:
3-14, p. 176 (bron: 1563, “met toevoeging door de uitgever van de ontbrekende alt”. Een oorspronkelijke altpartij staat evenwel in het boek bewaard in de Bibliothèque Nationale de France (Bnf). Zie hieronder)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 1563 - W1130: B KBR (Fétis) (S.T.B) (Zie hier verder : online ) - F Bnf RESVMC-131 (S.A.T.B) (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 1563 – Brussel. Koninklijke Bibliotheek van België KBR
https://opac.kbr.be/Library/
canto
https://uurl.kbr.be/1562448
alto ontbreekt
tenore
https://uurl.kbr.be/1562450
basso
https://uurl.kbr.be/1562452
online – 1563 – Parijs. BNF. Bibliothèque Nationale de France
https://gallica.bnf.fr/ark:/
of: https://gallica.bnf.fr/
canto : blz. 23; f27
BnF, département Fonds du service reproduction, RESVMC-131 | Gallica
alto : blz. 23; f59
BnF, département Fonds du service reproduction, RESVMC-131 | Gallica
tenore : blz. 23; f91
BnF, département Fonds du service reproduction, RESVMC-131 | Gallica
basso : blz. 23; f123
https://gallica.bnf.fr/
online – 1563 – IMSLP (bron Brussel: S. T. B)
https://imslp.org/wiki/
Alto ontbreekt!
-Cardamone, Donna G., Adrian Willaert and his Circle. Canzone Villanesche alla Napolitana and Villotte, Madison, 1978. (RRMR, 30)
(met de vertaling in het Engels en met toevoeging van de tweede stem)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
een canzon is een eerder ernstig genre
15. Bossuyt 1985, p. 138
Occhio non fu giamai, Quando di rose d’oro en Zoia zentil zijn drie werken die getoonzet zijn op verzen die behoren tot het type van de “canzoni”. De teksten, die toegeschreven worden aan Ruzante, waren oorspronkelijk gedichten van meerdere strofen met talrijke wendingen in het dialect. Willaert nam alleen de eerste strofe over.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
- * cd 21 / I
ADRIAN WILLAERT
Le Villanesche
opera omnia, vol 1., nr 12
Collegio vocale e strumentale Euterpe
dir. Antonio Eros Negri
STRADIVARIUS DULCIMER
STR 33311
1993
luister naar de ganse cd op SPOTIFY: albums – villanesche
Fout bij SPOTIFY: Niet het Collegium Vocale Gent zijn de uitvoerders maar het COLLEGIO VOCALE E STRUMENTALE EUTERPE
luister naar de ganse cd op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
of
luister ook op IDAGIO : https://app.idagio.com/
of https://app.idagio.com/
-cd 90 Bassano: Mottetti, Madrigali et Canzoni Francese
Musica Figurata o.l.v. David Yacus in diminutie
TACTUS RECORDS # 550201
1999
luister ook op SPOTIFY : albums - Bassano
-cd 159 Musica a Padova al tempo di Alvise Cornaro
Veneto Consort o.l.v. Giovanni Toffano
Tactus 500004
2007
luister ook op SPOTIFY : nummer – quando di rose d'oro
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
Zowel bij SPOTIFY als bij IDAGIO staat voor het nummer Quando di rose d’oro een verkeerde titel, nl. Quando nascesti amor. We hebben hen dit laten weten, maar er wordt niets veranderd. De fout komt trouwens voort van de website van het label TACTUS.
20. duur: (de snelste tov. de langzaamste uitvoering)
1'01 " Euterpe - 2'39" Toffano
=====
401.
Kidger G037, p. 54, p. 274-275
QUANDO FRA L’ALTRE DONNE a 5 (versie 1)
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1. Quando fra l'altre donne
2. Da lei ti vien
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c2-c3-c4-F3-F4 / finalis: C
2. Da lei ti vien: finalis: F
5. aantal stemmen:
5-st. (C-A-T-V-B) C is voor alt. A is voor tenor, T is voor tenor, V is voor tenor, B is voor bas
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
Musica Nova. madrigaal, nr 34
8. tekst :
Quando fra l'altre donne adhora adhora
Amor vien nel bel viso di costei,
Quanto ciascuna è men bella di lei
Tanto cresce 'l desio, che m'innamora.
I benedico il loco e 'l tempo, e l'hora
Che sí alto miraron gli occhi miei,
E dico: Anima, assai ringratiar dei,
Che fosti a tanto honor degnata allhora.
Da lei ti vien l'amoroso pensiero,
Che, mentre 'l segui, al sommo ben t'invia,
Poco prezando quel, ch'ogn' huom desia.
Da lei vien l'animosa leggiadria,
Ch'al ciel ti scorge per destro sentero:
Si, ch'i' vo già de la speranza altero.
Francesco Petrarca. Canzoniere nr 13
In haar toont Amor heel zijn lieflijkheid,
want zie ik andere vrouwen aan haar zij,
dan, naargelang zij mooier is dan zij,
verhevigt dat de liefde die mij leidt.
Graag zegen ik het uur, de plaats, de tijd
toen ik mijn blik zo hoog hief. "Wees maar blij
en dankbaar," zeg ik tot mijn ziel, "dat jij
vereerd werd met zo grote waardigheid.
Zij heeft jou geest van liefde ingegeven;
als je die volgt, kom je in hoger sferen,
afkerig van wat anderen begeren;
moge haar gratie, die zo kan verblijden,
jou in een rechte lijn ten hemel leiden."
De hoop daarop doet mij reeds trotser leven.
Vertaling: Peter Verstegen. Francesco Petrarca. Het Liedboek Canzoniere.
Amsterdam. 2008.
9. eerste gedrukte uitgave:
1559, Venetië, Antonio Gardano, Musica Nova di Adriano Willaert.
Herdrukt in 1569 (verloren)
1568, Venetië, Girolamo Scotto, Fronimo Dialogo di Vincentio Galilei Fiorentino. (Cipriano)
10. RISM:
1559a - W 1126
11. CMM:
3-13 p. 23 – 27 (bron: 1559a)
12. vindplaatsen:
ms : geen
Het verzamelboek MU SICA NOVA uit 1559 (W1126) bestaat uit zeven stemboeken, nl. S, A, T, B, Q, 6 en 7). Volgende bibliotheken hebben alle boeken en bieden ze online: Bologna, Museo internazionale e biblioteca della musica en München, Bayerische Staatsbibliothek. Ook de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, maar hier ontbreekt de ALTUS.
(Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 1559 - Bologna V.13:
http://badigit.comune.bologna.
cmbm/images/ripro/gaspari/_V/
online – Musica Nova – 1559 - München
https://stimmbuecher.digitale-
online - Brussel - Musica nova – 1559 – KBR (zonder de altus)
https://opac.kbr.be/Library/
online – partituur in moderne noten – CPDL (Allen Garvin)
http://www1.cpdl.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
contrafactum van Gaudeamus omnes (verloren)
17a. Zie ook: Cristle Collins Judd. Reading renaissance music theory: hearing with the eyes.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 210 MUSICA NOVA
The Petrarca Madrigals
Singer Pur
Oehms Classics OC 814
2009
een halve toon hoger
luister ook op YouTube: http://www.youtube.
luister de ganse cd op SPOTIFY : nummers – quando fra l’altre donne
-cd 252.
ADRIAN WILLAERT. CANZONE
Noël Akchoté, gitaar
Label: Noël Akchoté Downloads – AWC-1
2015
beluister de ganse cd op SPOTIFY : nummers – a quand’a quand’ havea
LET OP: SPOTIFY geeft als tweede nummer de juiste muziek (quando fra l’altre) maar met de verkeerde titel: a quand’a quand’ havea (sic) una vicina
20. duur: (de snelste tov. de langzaamste uitvoering)
4'43" Singer Pur - 4’49" Akchoké
=====
402.
Kidger g067, p. 280
QUANDO FRA L’ALTRE DONNE a 5 (versie 2)
Volgens Kidger : van Cipriano De Rore
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1.Quando fra l'altre donne
2. Io benedico'l loco
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: C1-C3-C4-C4-F4
finalis eerste deel: C
finalis tweede deel: G
5. aantal stemmen:
5-stemmig
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
8. tekst :
Quando fra l'altre donne ad ora ad ora
Amor vien nel bel viso di costei,
quanto ciascuna è men bella di lei
tanto cresce 'l desio che m'innamora.
I' benedico il loco e 'l tempo et l'ora
che sí alto miraron gli occhi mei,
et dico: Anima, assai ringratiar dêi
che fosti a tanto honor degnata allora.
Da lei ti vèn l'amoroso pensero,
che mentre 'l segui al sommo ben t'invia,
pocho prezando quel ch'ogni huom desia;
da lei vien l'animosa leggiadria
ch'al ciel ti scorge per destro sentero,
sí ch'i' vo già de la speranza altero.
Francesco Petrarca. Canzoniere nr 13
In haar toont Amor heel zijn lieflijkheid,
want zie ik andere vrouwen aan haar zij,
dan, naargelang zij mooier is dan zij,
verhevigt dat de liefde die mij leidt.
Graag zegen ik het uur, de plaats, de tijd
toen ik mijn blik zo hoog hief. "Wees maar blij
en dankbaar," zeg ik tot mijn ziel, "dat jij
vereerd werd met zo grote waardigheid.
Zij heeft jou geest van liefde ingegeven;
als je die volgt, kom je in hoger sferen,
afkerig van wat anderen begeren;
moge haar gratie, die zo kan verblijden,
jou in een rechte lijn ten hemel leiden."
De hoop daarop doet mij reeds trotser leven.
Vertaling: Peter Verstegen. Francesco Petrarca. Het Liedboek Canzoniere.
Amsterdam. 2008.
9. eerste gedrukte uitgave:
15489, Venetië, Ottaviano Scotto, [Cipriano de Rore] Il terzo libro di madrigali a cinque voci.
154810, Venetië, Gardano, Musica di Cipriano Rore sopra le stanze del Petrarcha in laude della Madonna
1552, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano Rore Il terzo libro de madrigali a cinque voci
1557, Venetië, Plinius Pietrasanta, Di Cipriano di Rore Il Terzo libro de' madrigali ... a cinque voci
1560, Venetië, Antonio Gardano, Di Cipriano Rore. Il terzo libro di madregali... a cinque voci
1562, Venetië, Girolamo Scotto, Di Cipriano Rore li madrigali a cinque voci, libro quarto
1566, Venetië, Di Cipriano Rore. Il tedrzo libro di madrigali... a cinque voci
1568, Venetië, Girolamo Scotto, Fronimo Dialogo di Vincentio Galilei Fiorentino. (Adriano)
10. RISM:
15489 (Scotto) / 154810 (Gardano) / 1568 - G 145, nr 60, p. 110
11. CMM:
14-3, p. 64 (bron: 154810, nr 21)
DIAMM :
12. vindplaatsen:
druk 15489: De Rore
13. andere recente uitgaven:
online – ms Bourdeney – Parijs BNC 851 (pp. 186-187)
https://www.diamm.ac.uk/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. Kidger op.cit. 2005
p. 280: incorrect attribution in tavola to Adriano in 1568 - G 145
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
403.
Kidger G014, p. 64, p. 75, p. 78, p. 79, p. 84, p. 87, p. 93, p. 271
QUANDO GIONSE PER GLI OCCH’AL COR MADONNA
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quando gionse (eendelig)
4. tonal type:
Met b / sleutelcombinatie : c1-c2-c3-F3 / finalis : F
5. aantal stemmen:
4-st. (C-A-T-B) C is voor mezzo, A is voor alt of tenor, T is voor tenor, B is voor bariton of bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madrigali a quatro voci di Verdelot
8. tekst :
Quando gionse per gli occhi al cor, madonna,
Del divin volto l’unico splendore,
Fugg’indi ogni valore
Per quelli raggi, e fece il corpo gonna,
L’alma che si ritrasse in quella parte,
Dove risplende di natura ogn’arte.
Hai, unica beltade.
O precioso don, s’ivi è pietade.
9. eerste gedrukte uitgave:
153416, Venetië, Andrea Antico en Ottaviano Scotto, Il secondo libro di madrigali di Verdelot
15367, Venetië, Andrea Antico en Ot taviano Scotto, Il secondo libro de madrigali di Verdelot insieme con alcuni altri bellissimi madrigali di Adriano.
153710 , Venetië, Andrea Antico en Ottaviano Scotto, Il secondo libro de madrigali di Verdelotto insieme con alcuni altri bellissimi madrigali di Adriano et ...
154020, Venetië, Girolamo Scotto, Di Verdelotto tutti li madrigali del primo et secondo libro a quatro voci
154118, Venetië, Antonio Gardano, Di Verdelot tutti li madrigali del primo et secondo libro, a quatro voci.
154418, Venetië, Antonio Gardano, Verdelot a quatro voci.
154519, Venetië, Scotto, Verdelot tutti li madrigali del primo et secondo libro: a quatro voci.
In 1549, 1552, 1555, 1556, 1565 en 1566: gepubliceerd als een werk van Verdelot
1563 - W 1130, Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert.
156520,Venetië, Antonio Gardano. Di Verdelot tutti li Madriagli del primo et del secondo libra a quatro voci
10. RISM:
153416 / 15367 / 153710 / 154020 / 154118 / 1563 - W 1130 /154418 / 154519 /154933/ 155627 / 156520 / 1589
11. CMM:
3-14, pp. 9-11 (bron:153416 en 15367 )
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 15367. I Bol (Zie hier verder : online)
druk 153710. D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
druk 154020. D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
druk 154118. I Bol
druk 1542. B Koninklijke Bibliotheek van België.
druk 154418 . I Bol
druk 154933. I Bol (Zie hier verder : online)
druk 155627. D Bayerische Staatsbibliothek
druk 1563 - W1130: B Koninklijke Bibliotheek van België (Fétis) (S.T.B) (Zie hier verder : online ) - F Bibliothèque Nationale de France RESVMC-131 (S.A.T.B) (Zie hier verder : online)
druk 156520 : GB British Library (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 15367 – Bologna
http://www.bibliotecamusica.
ripro/gaspari/_U/U309/
online – 153710 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 154020 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 1542 - B Koninklijke Bibliotheek van België
https://uurl.kbr.be/1562428
online – 1544 - Bologna. Enkel de eerste bladzijde
http://www.bibliotecamusica.
online –154933 – Bologna
http://www.bibliotecamusica.
online –155627 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 1563 - W 1130 – Brussel. Koninklijke Bibliotheek van België (S. T. B)
https://opac.kbr.be/Library/
cantus
https://uurl.kbr.be/1562448
tenor
https://uurl.kbr.be/1562450
bas
https://uurl.kbr.be/1562452
De altus ontbreekt.
online – 1563 - W 1130 – Parijs Bibliothèque Nationale de France.
https://gallica.bnf.fr/ark:/
online - 1563 - W 1130 - IMSLP (volledig)
http://ks4.imslp.info/files/
online – 156520 – GB British Library A.443.d. (Niet vermeld bij Kidger op.cit. p 110-111)
A443d_complete_file_for_
-Einstein, Alfred, The Italian Madrigal. Princeton, 1949 en 1971 (met de Engelse vertaling)
-*Harman, Alec, ed. The Oxford Book of Italian Madrigals, p. 7 Oxford University Press. 1983
(bron: 1536 - met de Engelse vertaling)
- * Roche, Jerome, ed. , Inleiding tot het Italiaanse Madrigal voor vier stemmen, New York, 1989, p. 37. bron: 1536 en 1565 - met de Engelse vertaling.
(gepubliceerd als het tweede deel van het madrigaal Grat'e benigna donna)
-fotokopie van de cantus (bron 156520) in CMM 3-14 p. XV
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt; 1985.
p. 188 notenvoorbeeld 27
17a. Jerome Roche, op. cit. 1989, p. 33.
De drievoudige passage is ongebruikelijk: deze moet nogal sneller bewegen dan de dubbele tijd, die daarom in een redelijk gematigd tempo moet worden genomen, met behoud van de tedere kwaliteiten van tekst en muziek.
17b. Martha Feldman. Stadscultuur en het Madrigal in Venetië, 1955, p. 213.
Er is zelfs meer archaïsme, zij het van een eclectische soort, in andere madrigalen uit 1534. Quando gionse per gli occhi al cor, madonna herinnert aan de oude Florentijnse ballate van Heinrich Isaac, Alessandro Coppini en Bartolomeo degli Organi: sterke metrische ritmes en syncopaties, drievoudige-
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-cd 220
The Spirit of Venice
Brisk Recorder Quartet. Amsterdam
GLOBE GLO 5235
2010
luister ook op SPOTIFY: albums – the spirit of venice
20. duur:
2’18" Brisk
=====
404.
Kidger G015, p. 102, p. 271
QUANDO I BEGLI OCCHI
Quand’i begli occhi e quel soave riso
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quando i begli occhi (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c1-c3-c4-F4 / finalis: G
5. aantal stemmen:
4-st. (C-A-T-B) C is voor mezzo, A is voor tenor, T is voor tenor of bariton, B is voor bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
madrigali a quatro voci a note bianche
8. tekst :
Quando i begli occhi e quel soave riso,
Ovei thesori suoi spiegò natura,
Vostra merced’e mia alta ventura
Miro, d’appresso’n lor, donna, m’affiso.
Quanta gloria mai vidd’in paradiso,
Da che prima’l creò l’eterna cura.
La più degn’e più nobil creatura
Veggio tutta raccolt’in un sol viso,
E tant’è il ben, ch’ogni mio sens’avanza,
Si che poi ch’una volta l’ho gustato
Di rigustarlo più non ho possanza
O ben , men ben, per tropp’esser pregiato,
O stato mio, fuor d’ogni human’usanza
Beato men per tropp’esser beato.
Toen de mooie ogen en dat zoete gelach,…
9. eerste gedrukte uitgave:
155428, Venetië, Antonio Gardano, De diversi autori il quarto libro de madrigali a quatro voci a note bianche
10. RISM:
155428
11. CMM:
3-14, pp. 44-48 (bron: 155428)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 155428. D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online: 155428. D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
405.
Kidger G055, p. 55, p. 143, p. 176, p. 277, p. 355
QUANDO NASCESTI AMOR
2. ondertitel:
dialogo a sette
3. gecomponeerde delen:
Quando nascesti, Amor (eendelig) nr 49
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c1-c2-c3-c3-c4-c4-F4 / finalis: F
5. aantal stemmen:
7-st. (C-VI-A-V-T-VII-B) C is voor sopraan of mezzo, VI is voor alt, A is voor tenor, V is voor tenor, T is voor bariton, VII is voor bariton, B is voor bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
Musica Nova. madrigaal, nr 49
8. tekst :
Quando nascesti, Amor?
- Quando la terra Si riveste di verde e bel colore.
Allhor di che nascesti?
- D'un ardore Ch’otio e lascivia in se racchiude, e serra.
Chi ti costrinse a farne tanta guerra?
- Calda speranza e gelido timore.
In cui fai la tua stanza?
- In gentil core Che sotto il mio valor tosto s'atterra.
Chi fu la tua nutrice?
- Giovenezza.
E le serve furno a lei d’intorno?
- Vanità, gelosia, pompa e bellezza.
Di che ti pasci?
- D'un parlar adorno.
Offendeti la morte o la vecchiezza?
- No, ch’io rinasco mille volte il giorno.
Tekst : Panfilo Sasso (1454-1527) “Dialogo a sette.”
Liefde, wanneer werd je geboren?
-Toen de aarde was getooid met groen en fijne kleuren.
Waaruit ben je dan ontstaan?
-Uit een hartstocht, die tot innerlijke rust en lust leidt.
Wie dwong je daaruit zoveel conflicten te creëren?
-Warme hoop en ijskoude vrees.
Waar woon je?
-In een edel hart, dat zich spontaan onderwerpt aan mijn macht.
Wie was je voedster?
-De jeugd
Wie waren uw dienaressen?
-IJdelheid, jaloersheid, pracht en schoonheid.
Waarvan leef je?
-Van mooie woorden.
Maken dood en hoge ouderdom je bang?
-Neen, want ik word iedere dag duizendmaal herboren.
vertaling: Karel Hoornaert
9. eerste gedrukte uitgave:
-1559, Venetië, Antonio Gardano, Musica Nova di Adriano Willaert.
Herdrukt in 1569 (verloren)
10. RISM:
1559a - W 1126
11. CMM:
3-13 p. 103 - 107 (bron: 1559b)
DIAMM : https://www.diamm.ac.
12. vindplaatsen:
ms : I Milaan Conservatorium MilC ss (Tarasconi Codex of Clerici Codex) -S Stockholm, Kungliga Bibl. 229
Het verzamelboek MUSICA NOVA uit 1559 (W1126) bestaat uit zeven stemboeken, nl. S, A, T, B, Q, 6 en 7). Volgende bibliotheken hebben alle boeken en bieden ze online: Bologna, Museo internazionale e biblioteca della musica en München, Bayerische Staatsbibliothek. Ook de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, maar hier ontbreekt de ALTUS.
(Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 1559 - Bologna V.13:
http://badigit.comune.bologna.
cmbm/images/ripro/gaspari/_V/
online – Musica Nova – 1559 - München
https://stimmbuecher.digitale-
online - Brussel - Musica nova – 1559 – KBR (zonder de altus)
https://opac.kbr.be/Library/
online – partituur in moderne noten – IMSLP (Allen Garvin)
http://ks.imslp.net/files/
ofwel CPDL = IMSLP
http://www3.cpdl.org/wiki/
-Latham, Morton, ed. Dialogo a sette voce by Willaert. Bach Choir Magazine 30 [1892]
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op.cit. 1985
p. 132, p. 133: "twee vierstemmige groepen staan tegenover elkaar, nl. een hoog t.o. een laag koor. De eerste groep wordt gevormd door de (lage) stemmen 4 tot 7 (alt, twee tenoren en bas), de tweede groep bestaat uit de (hoge) stemmen 1 tot 3 (twee sopranen en alt), met telkens wisselende toevoegingen van één van de partijen uit het lage koor."
17. Walter Gerstenberg. "Thus comes about the illusion of a real double chorus."
17a. David Nutter. art. Secular Dialogue – 16th century. Grove online.
"Verdelot appears to have been the first to write dialogues for five and six voices. His five-voice dialogues generally use varied textures to create an illusion of textual discourse (e.g. Pur troppo donn'in van tant'ho sperato and Quant'ahi lasso); but in the six-voice dialogues Quando nascesti Amore? (text by Sasso, ed. in Slim, 1972) and Chi bussa? (ed. in Harrán, 1968) the two upper voices are systematically contrasted with the lower four, producing a musical division that exactly follows that of the text. Willaert 's seven-voice setting of Quando nascesti , Amor? ( Musica nova , 1559), probably composed in the late 1530s, shows an expansion of Verdelot's dialogue methods in several ways. By adding a voice to Verdelot's two-versus-four scoring, Willaert could exploit contrasting ensembles of three high and four low voices to differentiate between the speakers of the dialogue. "
17b. Denis Stevens. Choir dialogues of the renaissance. The Musical Times. 1981.
p. 667. "His setting of Quando nascesti, Amor?, for seven voices, unlike that of Verdelot, contrasts the three upper voices (and an unfixed lower part) for Amor with the four lower voices of the interrogator."
OPNAMEN:
18. lp’s:
-*lp 37 Music in Renaissance Transylvania
=cd 9
-lp 59 The Music of Adrian Willaert
The Ambrosian Singers olv Denis Stevens
CBS ODYSSEY 1968
=cd 151
19. cd’s:
-*cd 9 Music in Renaissance Transylvania
Liszt Ferenc Chamber Choir olv Itsván Párkai
Het Bakfart Balint Lute Trio
Hungaroton HCD 12924, 1987
luister ook op YOUTUBE:
https://www.youtube.com/watch?
-*cd 108
Titian - Venice and the Music of Love
Concordia o.l.v Mark Levy
Metronome 2003
(zang en instrumenten)
=cd 129
-cd 129 The Glory of Venice
Metronome 2003
= cd 108
-cd 151 Adrian Willaert
The Ambrosian Singers o.l.v. Denis Stevens
ACCADEMIA MONTEVERDIANA AM 23
=lp 59
-*cd 210 MUSICA NOVA
The Petrarca Madrigals
Singer Pur
Oehms Classics OC 814
2009
een halve toon hoger
luister ook op YOUTUBE:
https://www.youtube.com/watch?
luister ook op SPOTIFY: nummers – quando nascesti
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
20. duur: (de snelste versus de langzaamste uitvoering)
2'13" Liszt Ferenc Chamber Choir - 3'47" Singer Pur
=====
QUANDO NATUS ES = 2de deel van O ADMIRABILE COMMERCIUM
=====
406.
Kidger G016, p. 63, p. 97, p. 113, p. 271
QUANTE VOLTE DISS’IO
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quante volte diss'io (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c2-c3-c4-F4 / finalis: F
5. aantal stemmen:
4-st. (C-A-T-B) C is voor mezzo, A is voor tenor, T is voor tenor of bariton, B is voor bas.
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert.
8. tekst :
Quante volte diss'io
Alhor pien di spavento:
"Costei per fermo nacque in paradiso!"
Così carco d'oblio
Il divin portamento
E'l volto e le parole e'l dolce riso
M'haveano, e sì diviso
Da l'imagine vera,
Ch'io dicea sospirando:
"Qui come ven'io o quando?"
Credendo esser in ciel, non là dov'era.
Da ind'in qua mi piace
Quest'herba sì ch'al trove non ho pace.
Francesco Petrarca
Hoeveel keer zei ik niet
Vol verbazing:
"Zij moet beslist in het paradijs geboren zijn!"
Zo vol vergetelheid hadden goddelijke gratie,
Gezicht, woorden en lieve lach me geladen en
Zodanig hielden ze me gescheiden van het echte beeld,
Dat ik zuchtend zei:
"Hoe kwam ik hier, en wanneer?"
In de overtuiging dat ik in de hemel was en niet waar zij verbleef.
Van toen af ben ik met dit natuurplekje verbonden,
Zodanig dat ik elders geen rust vind.
vertaling: Philiep Bossier, Eufoda
9. eerste gedrukte uitgave:
154219 , Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci
154931, Venetië, Antonio Gardano, Il vero terzo libro di madrigali de diversi autori a note negre, composti da eccellentissimi musici.
1563 - W 1130, Venetië, Girolamo Scotto, Madrigali a quatro voci di Adriano Willaert.
156920, Venetië, Antonio Gardano, La eletta di tutta la musica intitolata Corona. Libro primo
10. RISM:
154219 / 154931 /1563 - W 1130 / 156920
11. CMM:
3-14, pp. 40-43 (bron: 154219)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 154219: A Wenen (Zie hier verder : online) - B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis 2212 (Zie hier verder : online)
druk 154931, Bologna – Bol. R.165 (Zie hier verder : online)
druk W1130 (1563): B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis (S.T.B) (Zie hier verder : online ) - F Bibliothèque Nationale de France RESVMC-131 (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154219 – B Koninklijke Bibliotheek van België
https://opac.kbr.be/Library/
nr 35
cantus
https://uurl.kbr.be/1562428 online beeld : 42
altus
https://uurl.kbr.be/1562430 online beeld : 42
tenor
https://uurl.kbr.be/1562432 online beeld : 42
bassus
https://uurl.kbr.be/1562434 online beeld : 42
online – 154219 – Wenen
https://digital.onb.ac.at/
nr 35
Digitales Objekt: cantus online beeld : 20/21
Digitales Objekt: altus online beeld : 20/21
Digitales Objekt: tenor online beeld : 20/21
Digitales Objekt: bassus online beeld : 20/21
online – 154931 – Bologna – Bol. R.165
Museo internazionale e biblioteca della musica - Catalogo Gaspari (bibliotecamusica.it)
online – W1130 (1563)– B Koninklijke Bibliotheek van België (S. T. B, dus zonder alt)
https://opac.kbr.be/Library/
nr 3
cantus
https://uurl.kbr.be/1562448
tenor
https://uurl.kbr.be/1562450
bas
https://uurl.kbr.be/1562452
altus ontbreekt
online – W1130 (1563) – Parijs Bibliothèque Nationale de France
https://gallica.bnf.fr/ark:/
online – W1130 (1563) – IMSLP (bron: Brussel S. T. B – dus zonder alt)
https://imslp.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. Jane Bernstein. The Scotto Press. p. 282.: Een vroeger werk, gecomponeerd in de note nere stijl (ala misura breve).
17b. Martha Feldman. City Culture and the Madrigal at Venice, 1995
p. 220: In the same year Willaert also published what are now his first firmly datable settings of Petrarch, Qual più diversa e nova cosa and Quante volte diss'io (Canzoniere, nos. 135 and 126). Remarkably, canzone stanzas are Willaert's only known Petrarch settings outside of the Musica nova.
(Zie internet:
https://publishing.cdlib.org/
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 20/01
ADRIAAN WILLAERT EN ITALIË
De Vlaamse Polyfonie
Capella Sancti Michaelis. Currende Consort. Erik Van Nevel
EUFODA 1160
1993
info :
https://currende.be/index.php/
luister ook op YOUTUBE: https://www.youtube.
luister ook op SPOTIFY : compilatie-album IN THE FOOTSTEPS OF PETRUS ALAMIRE – Currende - Quante volte dissi’io
-*cd 32
ADRIAN WILLAERT
Villanelle, Chansons, Madrigali
Romanesque o.l.v. Philippe Malfeyt
cd.: RICERCAR RIC 151145
zang, 3 vedels en luit
1994
luister ook op YOUTUBE: https://www.youtube.
luister ook op SPOTIFY. albums – willaert chansons, madrigali en villanelle
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/
20. duur: (de snelste versus de langzaamste uitvoering)
3'03 Currende - 3'11 Romanesque
=====
407.
Kidger F038, p. 76, p. 262
QUANT J’ESTOYE A MARIER
Quant ie stoye a marier
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quant j'estoye a marier
4. tonal type:
5. aantal stemmen:
4-st.
6. genre :
chanson
7. reeks :
Canzoni francese
8. tekst :
Quant j’estoye a marier
j’avois chausses et soliers
maintenant iay des crotes
des locques frelosques
que me vont locque
tant nesse point grant dommage
pour un gentil gallant mainage
tu ma bien mis au bas mainage
aincoir ne ma tu pas
quant j’estoye a marier
mon mary maymoit asses
maintenant nen faict compte
de lui ie nay que honte
say cinqs ou six enfan s.
9. eerste gedrukte uitgave:
1535, Venetië, Andrea Antico en Ottaviano Scotto, Il primo libro de le canzoni franzese (anoniem)
1536, Venetië, Antico en Scotto, Canzoni francese di messer Adriano
10. RISM:
15358 / 15363(tab.) / 153617
11. CMM:
12. vindplaatsen:
druk 1535: D Mbs (AB) (Zie hieronder “online”) - F Pn (A) - USA. University of Virginia (tenor)
druk 1536: GB Oxford Bodleian Libraries (enkel cantus?)
http://solo.bodleian.ox.ac.uk/
vid=OXVU1&docId=
13. andere recente uitgaven:
online – München en Virginia
Zie "Zijn oeuvre - online – oude drukken" :
Stimmbuch Viewer (digitale-sammlungen.de) (enkel alto en basso)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
1536, Venetië, Francesco Marcolini, Intabolatura di liuto de diversi. di M. Francesco da Milano... (onder de titel “Can gieto fu Marie”)
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
21. Catalogue de la Chanson Française à la Renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
QUANT LE JOLY ROBINET = QUAND LE JOLI ROBINET
=====
408.
Kidger G038, p. 81,p. 84, p. 87, p. 97, p. 275, p. 356
QUANTO PIÙ M'ARDE
Quanto piu m'arde
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1.Quanto più m'arde
2.Non e ghiaccio'l mio
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c1 - c3 - c4 - c4 - F4 / finalis: G (in beide delen)
5. aantal stemmen:
5-st. (C-A-Q-T-B) C is voor mezzo, A is voor tenor, Q is voor bariton, T is voor tenor of bariton, B is voor bas
6. genre :
madrigalen
7. reeks :
madrigali a cinque voci di Verdelot
8. tekst :
Quanto più m'arde et più s'accend' il foco,
Donna, per voi più mi gradisce amore ;
Nè m'è doglia’l dolore
Chè dolce m'è’l morir, la pena un gioco.
Non è ghiaccio'l mio ghiaccio,
Nè la mia fiamma coce
Nè'l dolor duol, nè la morte m'ancide,
Tant' è soave'l laccio, è si dolce mi noce
Che non ange la vita, anzi gl'arride,
Onde non prego Amor, che me ne sfide
ma che m'agghiacci, infiammi ancid' e stringa,
e nel mio cor depinga
Vera fede, amor vero e dolce foco.
9. eerste gedrukte uitgave:
[1538 of 1554], Venetië, Antonio Gardano, Di Verdelot le dotte et eccellente compositioni de i madrigali a cinque voci.
154018, Venetië, Girolamo Scotto, Le dotte, et excellente compositioni de I madrigali a cinque voci.
154117, Venetië, Antonio Gardano, Le dotte, et eccellent compositioni de i madrigali di Verdelot, a cinque voci.
1549, Venetië, Antonio Gardano, Le dotte, et eccellente compositioni de i madrigali di Verdelot, a cinque voci.
10. RISM:
c.[1538]20 / 154018 / 154117 / 154932
11. CMM:
3-14, pp. 71-76 (c.[1538]20 / 154018)
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 1538: B KBR II 1.853 A (www.KBR.be) - D Mbs (Zie hier verder : online)
druk 154018: D Mbs (Zie hier verder : online) - F Pbn - I Bol Museo internazionale e bilbioteca della musica R.151
druk 154117 : F Bnf RES-1169 (Zie hier verder : online)
druk 154219 : I Venetië, Madrigali a quatro voci
druk 1554 (?): I Bol Museo internazionale e bilbioteca della musica U.315
13. andere recente uitgaven:
online - 153820 – München
https://stimmbuecher.digitale-
online – 154018 - München:
https://stimmbuecher.digitale-
online – 154018 - Bologna R.151 - (enkel drie bladzijden: titel, inhoudstafel en eerste bladzijde van Qual dolcezza giamai)
http://www.bibliotecamusica.
online – 154117 – Parijs BNF RES-1169 (enkel cantus)
BnF, département Musique, RES-1169 | Gallica
online – Bologna U.315 - 1554(?) (slechts drie bladzijden: titel, index en eerste van de muziekbladzijden)
http://www.bibliotecamusica.
-online – 153820 - partituur in moderne noten - CPDL (Vierendeels)
www.cpdl.org/wiki/index.php/
-online – 153820 - partituur in moderne noten – IMSLP (Layout optimized for digital tablets)
http://ks.imslp.info/files/
-facsimile 1538: Brussel: Editions culture et civilisation, 1970. (Corpus of Early Music, 26)
-*Harman, Alec, ed. The Oxford Book of Italian Madrigals. Oxford, 1983. (bron: 1538 - met de Engelse vertaling)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. Martha Feldman. City Culture and the Madrigal at Venice. 1955
p. 219. "Einstein singled out Willaert's Quanto più m'arde for the violent rhetoric it used to assail the poem's mass of Petrarchan oppositions: death is sweet, pain a jest; ice does not freeze, or fire burn, grief grieve, or death kill; thus does the poet beg Love to freeze, inflame, and kill him.
(Zie internet:
https://publishing.cdlib.org/
17a. Hans Musch. Costanzo Festa als Madrigalkomponist. 1977. Baden-Baden. p.98:
"Formal gliedert sich das Gedicht nach Art einer Ballata, deren ripresa die ersten vier Zeilen bilden. Willaert hat diese Gliederung in seiner Vertonung hervorgehoben durch einen deutlichen Einschnitt mitsamt abschließender Kadenz nach der vierten Verszeile."
17b. Lionel Pike. Hexachords in Late-renaissance Music. Ashgate. 1998.
p. 39: “The interest lies in the combination of molle and durum (...) as a means of expressing in his music the contrast of sweetness and hardness which is the burden of the poem.”
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
cd 252.
ADRIAN WILLAERT. CANZONE
Noël Akchoté gitaar
Label: Noël Akchoté Downloads - AWC-1
2015
bewerkt voor gitaar solo
electronisch:
https://musescore.com/choral/
20. duur: (de snelste tov. de langzaamste versie)
2’19” Akchoté – 4’32” electronisch
=====
409.
Kidger J018, p. 9, p. 289, p. 363
QUANTO SIA LIET’IL GIORNO
Quanto sia lieto il giorno
2. ondertitel:
El canto a tre tasti della sottana
3. gecomponeerde delen:
4. tonal type:
met b / sleutel: c1 / finalis G
5. aantal stemmen:
Voor zang, luit of gitaar
oorspronkelijk een madrigaal van Verdelot, door Adriaen Willaert bewerkt
6. genre :
intabulatie
7. reeks :
Intavolatura de li madrigali di Verdelotto, nr 1
8. tekst :
Quanto sia lieto il giorno
nel qual le cose antiche
son or da voi dimostre e celebrate
si vede perché intorno
tutte le genti amiche
si sono in queste parte radunate.
Noi che la nostra etade
nei boschi e nelle selve consumiamo
venuti ancor qui siamo,
io ninfa (e noi pastori) et giam cantand'insieme i nostri amori.
Chiari giorni, e quieti,
Felice, e bel paese,
Dove del nostro canto il suon s' udia;
Pertanto, allegri e lieti,
A queste vostre imprese
Farem col cantar nostro compagnia,
Con si dolce armonia,
Qual mai sentita più non fu da voi;
E partiremci poi,
Io ninfa, e noi pastori,
E torneremci a' nostri antichi amori.
tekst van de 2de strofe, overgenomen uit 'A gift of madrigals..' H.Colin Slim. deel 2
Machiavelli
Kijk welk een heerlijke dag het is vandaag!
Kijk naar al die vriendelijke mensen.
Ze vertellen in een feestelijke roes over vroeger
en laten daarbij allerlei oude voorwerpen zien.
En wij, nimfen en herders, die leven in de bossen en de wouden
komen hier samen om te zingen over onze liefde.
(eerste strofe)
9. eerste gedrukte uitgave:
1536, Venetië, Ottaviano Scotto, Intavolatura de li Madrigali di Verdelotto da cantar et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano.
1540, ongewijzigd herdrukt.
10. RISM:
1536b - W 1104 / 1540 - W 1105
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 1536 - W 1104: A Wn (Zie hier verder : online)
druk 1540: D Mbs (Zie hier verder : online) - GB Lbl
13. andere recente uitgaven:
online - 1536 – IMSLP
(Zie hier onder : intabulatura)
Intavolatura de li madrigali (Verdelot, Philippe) - IMSLP
online – 1536 - W 1104 – Wenen
http://digital.onb.ac.at/
(Zie hier onder : intabulatura)
online – 1540 – D. München. Bayerische Staatsbibliothek
Di Verdelotto tutti li madrigali ….
https://stimmbuecher.digitale-
Vierstemmige versie van Verdelot
blz. XVII
cantus : online beeld : 19/52
altus : online beeld : 19/56
tenor : online beeld : 19/56
bassus : online beeld : 19/61
-facsimile 1536b: Florence: Studio per Edizioni Scelte, 1980
-partituur in moderne noten:
Thomas, Bernard, ed. Intavolatura de li madrigali di Verdelotto: de cantare et sonare nel lauto, 1536. Renaissance Music Prints iii, Londen, 1980 (bron: 1540)
-facsimile en partituur in moderne noten:
Verdelot, Philippe. “Quanto sia liet’ al giorno” (facsimile) intabulated by Adriano (Willaert?) 1556, based on the 4-part madrigal in Il Primo Libro di Madrigali (1533);
Modern score of madrigal also brailled, with translation of text, etc. as in London Pro Musica edition LPM MA3, 1980.
14. intabulaties, diminuties, tientos:
W1104-1536
Venetië, Ottaviano Scotto, Intavolatura de li Madrigali di Verdelotto da cantare et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano
IMSLP
Intavolatura de li madrigali (Verdelot, Philippe) - IMSLP
online beelden : 6-7/69
Wenen – Österreichische Nationalbibliothek
Intavolatura de li Madrigali ... da cantare et sonare nel lauto, intavolati per Messer Adriano. (Laute). (onb.ac.at)
bladz. 2r-3r
online beelden : 9-11/73
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. All Music Guide 2008.
The text of Quanto sia lieto is the prologue to the autobiographical tragi-comedy La Clizia by Niccolo Machiavelli. The society called La Cazzuola, who had produced Machiavelli's earlier play La mandragola, was notorious in Florence for the number and lavishness of its feasts, at which wines, music, theater, and apparently ricotta cheese flowed with Babylonian abundance. It was probably in such circumstances, with an amazing amount of drinking, eating, carousing, and laughing going on, that La Clizia premiered with Verdelot 's music at the house of Jacopo di Filippo Falconetti in 1525. The music of Quanto sia lieto shows the influence of an older pre-madrigal genre called the canto carnascialesco, or carnival song, which was used to accompany floats and explain the didactic meaning intended by the organizers of the numerous Florentine carnivals. Because of the didactic intent, the words had to be clearly articulated, so carnival songs were composed in a lively, lucid homophony. The very first unquestionably datable madrigals are Verdelot 's settings of the chorus-like poetic preludes and interludes in Machiavelli's plays La mandragola and La Clizia. Probably under the influence of the carnival songs, all of them are thoroughly worked out as homophonies that enhance and decorate, while clearly declaiming the words. Machiavelli's prologue to La Clizia, his bitter farce of star-crossed love (the main character Nicomaco falls in love with his "almost daughter" Clizia, and this unsettling passion threatens his long-held position in society as a model of virtue) ironically states in the most cheerful, carnivalesque tone: "We see how happy is this day.../we go singing together of our loves." Verdelot sets it in the most buoyantly light style and a fully sonorous homophony proceeds in call and response sequences between parts of the choir. It has a fanfare-like feel, made livelier by meter changes and the cycling of short, syncopated motifs that break out into moments of imitative polyphony when the cadences approach. The word cantando (singing) is set with a flash of melisma that looks forward to the next generation of expressive madrigalists. In this gesture, the decadent joy of the occasion for which Quanto sia lieto was composed can be fully appreciated.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 21/VI
INTAVOLATURA DE LI MADRIGALI DI VERDELOTTO… INTAVOLATI PER MESSER ADRIANO
Opera omnia deel 6
Silvia Piccollo, soprano. Il Desiderio
(op deze cd ook de oorspronkelijke vierstemmige zetting van Verdelot)
luister ook op SPOTIFY : nummers – Quanto sia liet
of: album – tablaturas from Verdelot vol. 6
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
of
https://app.idagio.com/
-cd 87 = cd 21/VI
VOICE AND LUTE IN VENICE IN THE 16th CENTURY
Giuseppe Zambon, contertenor
Massimo Lonardi, luit
Edelweiss ED 1016
http://miihow.com/
-cd 137
FIRENZE MEDICEA
Quant'è bella Giovinezza.
Nella Anfuso sopraan
STILNOVO
2000
luister ook op SPOTIFY: albums - FIRENZE MEDICEA
-cd 141
VERDELOT. MADRIGALS
Alain Aubin (altus), Jean-Michel Robert (luit)
SONPACT 2000
luister ook op YOUTUBE waar de ganse cd is weergegeven
https://www.youtube.com/watch?
-cd 270
AMOR CHE FAI
Sabine Loredo Silva, mezzosopraan
RECORD JET
2018
luister ook op SPOTIFY: album - amor che fai
-cd 287
ZEFIRO SPIRA
Italian Renaissance Frottole & Improvisations
Gabriel Jublin contratenor
Paul Kieffer luit
CLAVES
2018
meer info:
https://cdn.shopify.com/s/
pdf?12157194252173033322
luister ook op SPOTIFY: albums – Zefiro Spira
-cd 288
LANGUIR ME FAULT
Emanuela Galli sopraan, Gabriele Palomba luit
LABEL: E LUCEVAN LE STELLE EL 052316
2010
luister op YOUTUBE :
https://www.youtube.com/watch?
-cd 289
TOUTES LES NUITS
Mattea Musso mezzosopraan
ACQUA RECORDS AQ493
2017
luister ook op SPOTIFY: - albums – toutes les nuits
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/
-cd 290
SFUMATO
muziek voor stem en luit uit de Italiaanse Renaissance
Donna Stewart zang en Ron Andrivo luit
Label: MIGNARDA MP008
2011
Van Adriaen Willaert:
-Quando amor i begliocchi (Verdelot in bewerking van Willaert)
-Quanto sia liet’il giorno (Verdelot in bewerking van Willaert)
-Donna leggiadra e bella (Verdelot in bewerking van Willaert)
luister ook op YOUTUBE: Quando amor i beggliocchi :
https://www.youtube.com/watch?
luister ook op SPOTIFY: artiest – mignarda
-cd 297
SUONI MEDITERRANEI
Theresia Bothe sopraan, Yvonne Zehner gitaar
JIMDO
2018
Info: https://thbothe.jimdo.
Van Adriaen Willaert
-Quanto sia liet’il giorno (Verdelot in bewerking van Willaert)
-Fuggi fuggi cor mio (Verdelot in bewerking van Willaert)
-Divini occhi sereni (Verdelot in bewerking van Willaert)
luister ook op SPOTIFY: albums – suoni mediterranei
-cd 306
PER VOI ARDO.
Italiaanse madrigalen
Carlos Mena (contratenor) en Manuel Minguillón (vihuela)
Collegium Musicum Madrid
label: IBS Classical
2021
van Adriaen Willaert:
-Quanto sia lieto il giorno (Verdelot. Bew. Adriaen Willaert en Miguel de Fuenllana)
luister ook op SPOTIFY: albums – per voi ardo
meer info:
Per voi ardo - IBS Classical: IBS12021 - CD or download | Presto Classical
(prestomusic.com)
luister ook op YouTube: https://www.youtube.
ITALIAN RENAISSANCE SONG
Anna De Martini. Marco Pesci
luister ook op YouTube : http://ensemble-
Ensemble Corona
2014
luister ook op YouTube : Quanto sia liet’il giorno, on Vimeo
Jung Min Kim, zang en gitaar
20. duur: (de snelste tover de langzaamste uitvoering)
1’26” Mattea Musso - 4’25” Corona
=====
410.
Kidger B077, p. 10, p. 26, p. 123, p. 141, p. 213, p. 331
QUASI UNUS DE PARADISI
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1. Quasi unus de Paradisi fluminibus
2. Deus qui beatum Marcum
4. tonal type:
geen b / c1-c3-c4-F4 / finalis: G (in beide delen)
5. aantal stemmen:
4-st.
6. genre :
motet
7. reeks :
Motettorum IV vocum liber primus nr 3
8. tekst :
Quasi unus de paradisi fluminibus Evangelista Marcus
Verbi Dei gratiam in toto orbe terrarum diffudit.
Deus qui beatum Marcum Evangelistam tuum
Evangelice predicationis gratia sublimasti
tribue quesumus eius nos semper et eruditione proficere
et oratione defendi.
tekst uit de liturgie ter ere van de heilige Marcus (25 april)
De Evangelist Marcus verspreidde de genade van Gods woord
over de hele wereld als een van de rivieren van het paradijs.
O God, die de heilige Evangelist Marcus hebt uitverkoren
omwille van zijn prediking van het Evangelie,
We bidden U: Maak dat wij hem steeds beter navolgen in zijn geloof en zijn gebed.
9. eerste gedrukte uitgave:
1539 – W1106, Venetië, Girolamo Scotto, Famosissimi Adriani Willaert. musica quatuor vocum . liber
primus. nr 3.
1545b – W1107, Venetië, Antonio Gardano, Adriani Willaert musici celeberrimi. musica quatuor
vocem.
10. RISM:
1539 - W1106 /1545b - W1107
11. CMM:
3-01, p. 73 (bron: 1545b – W1107)
DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/
12. vindplaatsen:
ms: I BolC Q20 (Zie hier verder : online) - GB British Library
druk 1539 – W1106: B Koninklijke Bibliotheek van België (A, T) - D Bayerische Staatsbibliothek (Zie verder : online)- I PLn (zonder S), VIb(S) - PL Krakow (A, T)
druk 1545b – W1107: A Wn - D Hs, LÜh, Bayerische Statsbibliothek (Zie verder : online) - F Pn(A) - GB British Library - I Rvat-sistina, VIb(S) - P C (A) - PL Krakow
13. andere recente uitgaven:
online – ms - Bologna BolC Q20
http://www.bibliotecamusica.
gaspari/_Q/Q020/
online – 1539 – W1106 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 1539 – W1106 - IMSLP : Liber primus. Quatuor vocum. (enkel de cantus)
http://ks4.imslp.info/files/
online – 1545b - W 1107 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
-I Fagiolini Editions
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op. cit. 1985:
p. 103: "zoals frequent, ook hier de combinatie van twee gegroepeerde tegenover twee afzonderlijke inzettende partijen."
p. 104: "Aan het slot, op et oratione defendi, opvallend voorbeeld van maatverandering."
16. Schiltz op. cit. 2003:
p. 168: "de tekst verwijst naar de H. Marcus"
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
WILLAERT E LA SCUOLA FIAMMINGA A SAN MARCO
Cappella Marciana, La Pifarescha en Marco Gemmani
CONCERTO CD 2117
2019
luister ook op SPOTIFY: albums – Willaert e la Scuola Fiamminga
Op deze cd ook werken van Cypriano De Rore (Beato mi direi, Tantum ergo, Ancor che col partire, Sub tuum praesidium), Pietro Lupus en Jacob Buus.
20. duur:
5’38"
=====
QUEL FOCO, MORTO = 2de deel van MENTRE CHE'L COR
=====
QUEM DICUNT HOMINES (Richafort)
Toegeschreven aan Willaert in John Hawkins. A General History of the Science and Practice of Music 1853 / 1963.
Zie ook in Kidger (p. 408 – N251)): toegeschreven aan Richafort.
online: http://www.cpdl.org/
=====
411.
Kidger B078, p. 14, p. 28, p. 131, p. 142, p. 213, p. 332
QUEM TERRA PONTHUS AETHERA
Quem terra pontus aethera
Quem terra ponthus sidera
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1.Quem terra, ponthus, aethera (In Monferrato: pontus sidera)
2.Beata coeli nuntio fecunda
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c1-c3-c4-F4 / finalis: A (in beide delen)
5. aantal stemmen:
4-st.
6. genre :
motet
7. reeks :
Motettorum IV vocum. liber secundus nr 13
8. tekst :
Quem terra, ponthus, aethera
colunt, adorant, praedicant,
trinam regentem machinam,
claustrum Mariae bajulat.
Cui luna, sol et omnia
deserviunt per tempora,
perfusa caeli gratia
gestant puellae viscera.
Beata Mater, munere
cuius supernus Artifex,
mundum pugillo continens,
ventris sub arca clausus est.
ii
Beata caeli nuntio,
foecunda Sancto Spiritu,
desideratus gentibus
cujus per alvum fusus est.
In LonRC 2037 als tweede strofe:
Maria Mater gratiae,
Mater misericordiae.
Tu nos ab hoste protege
Et hora mortis suscipe
Gloria tibi, Domine,
qui natus es de Virgine,
Cum Patre et Sancto Spiritu
in sempiterna saecula.
Venantius Fortunatus ?
Die aarde, zee en sterrenheer,
aanbidden, prijzen als hun Heer,
drievoudig luist'rend naar zijn wet,
ligt in Maria's schoot gebed.
Die maan en zon en al wat leeft
eerbiedig dient en ere geeft,
doorstroomd met 's hemels liefde, draagt
Hem onder 't hart een reine maagd.
Moeder, gezegend bovenal
dat gij de Schepper die 't heelal
houdt in de holte van zijn hand,
in uwe tedere schoot omspant.
ii
U meldt een engel van de Heer:
de Heil'ge Geest daalt in u neer.
't Verlangen aller volken wordt
in uw omhulsel uitgestort.
[Maria, Moeder van de genade,
Moeder van bamhartigheid
verdedig ons tegen de vijand
en bepaal het uur van onze dood.]
U, Jezus, zij de heerlijkheid,
die uit een Maagd geboren zijt,
U met de Vader en de Geest
zij lof op dit gezegend feest.
hymne voor verschillende Mariafeesten
Vertaling: wikipedia
9. eerste gedrukte uitgaven :
1539, Venetië, Andrea Antico, Brandino en Ottaviano Scotto, Motetti di Adrian Willaert. libro secondo a quattro voci.
1545, Venetië, Antonio Gardano, Adriani Willaert musici celeberrimi. musica quatuor vocum.
10. RISM:
1539b - W 1108 / 1545 - 1109
11. CMM:
3-02, pp. 54-59 (bron: 1545 )
DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/
12. vindplaatsen:
ms: GB LonRC (met gedeeltelijk andere tekst) - I CasAC N (H)
druk (W 1108) 1539: D Mbs (Zie hier verder : online)
druk (W 1109) 1545: D Mbs (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – (W 1108) 1539 - München:
https://stimmbuecher.digitale-
online – (W 1109) 1545 - München :
https://stimmbuecher.digitale-
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
Het begin van het tweede deel “beata coeli” herneemt de inzet van het eerste deel “quem terra”, maar in een andere ligging.
15. Bossuyt op.cit. 1965. p 103.
"Typisch hier het gebruik van een dubbelmotief, waardoor automatisch de stemmen twee per twee verbonden worden."
17. met gebruik van de gregoriaanse melodie
OPNAMEN:
18. lp’s:
- * lp 30 ADRIAN WILLAERT. MOTETS VOOR VIER STEMMEN
Boston Camerata Motet Koor olv Joshua Rifkin
NONESUCH H-71345
1975
Meer info: https://www.discogs.com/
van: https://www.discogs.com/
luister op YOUTUBE. 3 motetten: (remastered)
https://www.youtube.com/watch?
luister via internet:
https://www.discogs.com/
19. cd’s:
Zie hierboven bij de lp’s.
20. duur:
7'26" Boston
=====
412.
Kidger B009, p. 96, p. 202,
QUEM VIDISTIS PASTORES
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
4. tonal type:
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
responsorium
7. reeks :
8. tekst :
responsorium voor de metten van het Feest van de Geboorte des Heren
9. eerste gedrukte uitgave:
1549, Venetië, Girolamo Scotto, Elettione de motetti a tre voci libro primo
10. RISM:
154913
11. CMM:
DIAMM :
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 1549: B Brussel KBR L.P. 4041 (T, B)
13. andere recente uitgaven:
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur
=====
413.
Kidger G017, p. 54, p. 114, p. 271
QUESTA ANIMA GENTIL
Quest'anima gentil
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1. Quest'anima gentil
2. Se si posasse sotto al quarto nido
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c3-c4-c4-F4 / finalis: D
2. Se si posasse: finalis: G
5. aantal stemmen:
4-st. (TTTB)
6. genre :
madrigaal
7. reeks :
Musica Nova. madrigaal, nr 30
8. tekst :
Quest’anima gentil, che si diparte
Anzi tempo chiamata a l’altra vita,
Se lassuso è quant’esser de’ gradita,
Terrà del ciel la più beata parte.
S’ella rimanfra ’l terzo lume e Marte,
Fia la vista del Sole scolorita,
Poi ch’a mirar sua bellezza infinita
L’anime degne intorno a lei fien sparte.
Se si posasse sotto al quarto nido,
Ciascuna del le tre saria men bella,
Et essa sola havria la fama e’l grido.
Nel quinto giro non habitrebb’ella;
Ma se vola più alto, assai mi fido
Che con Giove sia vinta ogni altra stella.
Francesco Petrarca. Canzon 31
Als deze edele ziel ten hemel ging en
in hoger sfeer moest toeven vóór haar tijd,
en als men oog had voor haar heerlijkheid,
kreeg zij de ereplaats voor hemelingen.
Is 't tussen Mars' en Venus' hemelkringen,
dan raakt de zon iets van haar lichtglans kwijt,
want uit bewondering voor haar lieflijkheid
zouden de zielen zich om haar verdringen.
Blijft zij onder het vierde huis daarboven,
dan overstraalt zij alle eerste drie,
en haar alleen geldt ieders lof en eer.
Ze zou niet talen naar de vijfde sfeer,
maar stijgt ze hoger, dan, naar ik voorzie,
zou 't Jupiter en alle sterren doven.
vertaling: Peter Verstegen. Francesco Petrarca. Het Liedboek. Canzoniere. 2008
9. eerste gedrukte uitgave:
W1126 (1559), Venetië, Antonio Gardano, Musica Nova di Adriano Willaert.
Herdrukt in 1569 (verloren)
156920 , Venetië, Antonio Gardano, La eletta di tutta la musica intitolata Corona di diversi. Libro primo
10. RISM:
W1126 (1559) / 156920
11. CMM:
3-13, pp. 8 - 10 (bron: W1126 (1559))
12. vindplaatsen:
ms : geen
Het verzamelboek MUSICA NOVA uit W1126 (1559) bestaat uit zeven stemboeken, nl. S, A, T, B, Q, 6 en 7). Volgende bibliotheken hebben alle boeken en bieden ze online: Bologna, Museo internazionale e biblioteca della musica en München, Bayerische Staatsbibliothek. Ook de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, maar hier ontbreekt de ALTUS.
(Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – W1126 (1559) - Bologna V.13:
http://badigit.comune.bologna.
cmbm/images/ripro/gaspari/_V/
online – W1126 (1559) - D. München. Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online - W1126 (1559) - B Koninklijke Bibliotheek van België (zonder de altus)
https://opac.kbr.be/Library/
online –CPDL (Allen Garvin) - partituur in moderne noten
http://www2.cpdl.org/wiki/
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op.cit. 1985.
p. 133. "geschreven voor drie tenoren en een bas"
16. Schiltz op.cit. 2003.
p. 52 vn. 22: "mogelijk een verband met het derde motet Confitebor tibi, in het gebruik van een gregoriaanse melodie."
p. 64 vn. 76: "wellicht door Zantani bedoeld als openingswerk voor zijn collectie"
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 210 MUSICA NOVA
The Petrarca Madrigals
Singer Pur
Oehms Classics OC 814
2009
een halve toon hoger
beluister de ganse cd op SPOTIFY : nummers – quest’anima gentil
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/
of
https://app.idagio.com/
cd 252. ADRIAN WILLAERT. CANZONE
Noël Akchoté, gitaar
Label: Noël Akchoté Downloads – AWC-1
2015
cd 316. ADONIA.
Italiaanse muziek uit de 16de eeuw om een gevallen God te betreuren
Uitvoerders : Phaedrus o.l.v. Mara Winter
Label : Passacaille PAS1112
20. duur: (de snelste versus de langzaamste uitvoering)
4’17" Singer Pur - 5'28" Akchoté
=====
QUI A BEAUX NEZ = 2de deel van FAULTE D'ARGENT met als onde rtitel: "Residuum: fuga in dyapente"
=====
414.
Kidger B079, p. 123, p. 213, p. 338
QUIA DEVOTIS LAUDIBUS
2. ondertitel:
De S. Katerina (R.-J. Van Maldeghem)
3. gecomponeerde delen:
Quia devotis laudibus (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: G2-C1-C1-C3/ finalis: F
5. aantal stemmen:
4-st. (S-S-S-A)
6. genre :
motet
7. reeks :
1518, Rusconi Codex
8. tekst :
Quia devotis laudibus
tui memoriam, Virgo, recolimus.
O beata Katerina,
ora pro nobis quaesumus.
uit de liturgie van het feest van de H. Katharina (25 november)
9. eerste gedrukte uitgave:
10. RISM:
11. CMM:
DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/
12. vindplaats:
ms: I BolC MS Q19 "Rusconi Codex" (Adrianus)
13. andere recente uitgaven:
-facsimile: Lowinsky, Edward E., ed. The Medici Codex of 1518. Chicago, 1968. met facsimile en de vertaling in het Engels
-facsimile: Owens, Jessie Ann, Bologna, Civico museo bibliografico musicale, MS Q19 The Rusconi Codex
New York: Garland, 1988. (Renaissance Music in Facsimile, 1) (bron: BolC Q19)
-Maldeghem, Robert Julien van, ed. Trésor musical: collection authentique de musique sacrée & profane des anciens maitres bleges recueillie et transcrite en notation moderne. Brussel, 1866.
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
414a
Kidger : niet vermeld
QUI BOYT ET NE REBOYT
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui boyt (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutel: C1 / finalis: G
5. aantal stemmen:
4
6. genre :
canon
7. reeks :
8. tekst :
Qui boyt et ne reboyt, il ne scet que boyre soit.
(Wie drinkt, maar niet blijft drinken, weet niet wat drinken is. )
9. eerste gedrukte uitgave:
10. RISM:
11. CMM:
12. vindplaatsen:
E Madrid Prado. De canon staat afgebeeld op het schilderij Bacchanalen op het eiland van de Andrianen van Titiaan. (1523 - 1525)
(Zie hieronder)
13. andere recente uitgaven:
online – reproductie van het schilderij van Titiaan
La bacanal de los andrios - Colección - Museo Nacional del Prado (museodelprado.es)
online – detail van de melodie
https://ks.imslp.net/files/
Edward E. Lowinsky " Music in Titian's Bacchanal of the Andrians: Origin and History of the Canon per tonos", gepubliceerd in " Music in the Culture of the Renaissance and Other Essays ", uitg. dr. Bonnie J. Blackburn, Chicago-Londen 1989, dl 1, p. 289 - 312.
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
Op de website van het Museo Nacional del Prado te Madrid wordt dit schilderij getoond met een korte commentaartekst (2 min. in het Spaans of in het Engels), die o.m. verwijst naar Adriaen Willaert, van wie een kort muziekfragment in het schilderij is afgebeeld op de Franse tekst Qui boyt et ne reboyt il ne scet que boyre soit. Het blaadje met de noten ligt onderaan in het midden op het gras voor de twee meisjes, die met elkaar aan het praten zijn, de blokfluit in de hand.
Deze zin in het oud-Frans (vrij vertaald : wie drinkt, maar niet blijft drinken, weet niet wat drinken is) vormt de tekst van een canon van slechts 13 noten, toegeschreven aan Adriaen Willaert.
Edward E. Lowinsky (Music in Titian's Bacchanal of the Andrians: Origin and History of the Canon per tonos) stelt voor:
Hij laat de canon zo uitvoeren dat de tweede en vierde stem de melodie in kreeft en in spiegel zingen. Verder wordt iedere inzet telkens een kwint lager genomen, ook bij de herhalingen, zodat de canon de volledige kwintencirkel doorloopt tot hij eindigt met de finalis van het begin.
In hetzelfde artikel geeft Lowinsky ook zijn bedenkingen bij de versie van Scherliess, van Gertrude P. Smith en van Shinneman, versies die ook in dit artikel zijn opgenomen.
De sleutel, die Gertrude P. Smith gebruikt, bestaat hierin dat iedere zanger de canonmelodie telkens in een andere tonaliteit, ttz. telkens een kwint hoger, herhaalt.
16. Katelijne Schiltz. Music and Riddle Culture in the Renaissance. 2015. p. 222-223.
The work is an important witness to the development of equal temperament, as it makes accessible all major and minor chords in the circle of fifth.
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
Adriano 3
Dionysos Now! o.l.v. Tore Tom Denys
Evil Penguin EPRC0047
2022
-Qui boyt et ne reboyt
(een toon lager gezongen. In een heel vrije interpretatie?)
20. duur:
=====
415.
Kidger : p. 20
QUI CREDIT IN DOMINO
Maistre Jan
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui credit in Domino (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: g2-c1-c3-c3-F3-F3 / finalis: C
5. aantal stemmen:
6-st.
6. genre :
motet
7. reeks :
Motetta VI vocum nr 24
8. tekst :
Qui credit in Domino, misericordiam diligit.
Errant qui operantur malum:
misericordia et veritas praeparant bona.
Spreuken 14, 21-22
Wie in de Heer geloven ontfermen zich over de armen.
Wie kwade plannen smeden, lopen stellig verloren.
Maar liefde en trouw zijn bij hen die het goede beogen.
9. eerste gedrukte uitgave:
1542, Venetië, Antonio Gardano, Adriani Willaert. musicorum sex vocum . liber primus
10. RISM:
1542a - W 1112
11. CMM:
3-04, pp. 130-133 (bron: 1542a)
12. vindplaatsen:
druk 1542: A Wn - B KBR (S, A, T, B, Q, zonder VI) – D Mbs (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – (W1112) 1542 – D. München. Bayerische Staatsbibliothek :
https://stimmbuecher.digitale-
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
416.
Kidger B080, p. 72, p. 213,
QUID NON EBRIETAS
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Quid non ebrietas (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutel: c1, c4 / finalis: E (?)
5. aantal stemmen :
dubbele canon 2- of 4-st.
6. genre:
canon
7. reeks:
8. tekst:
Horatius. Epistolae (boek I, 5, v. 16)
Quid non ebrietas dissignat? Operta recludit,
Spes iubet esse ratas, ad proelia trudit inertem,
Sollicitis animis onus eximit, addocet artes,
Fecundi calices quem non fecere disertum?
Wat kan al niet door het drinken gerealiseerd worden?
Verborgen dingen worden ontdekt.
Dromen gaan in vervulling.
Wie zich zwak voelt, durft opnieuw de strijd aan.
De zorgen die ons kwellen verdwijnen en we leren nieuwe vaardigheden.
Wie zal na het drinken van deugddoende bekers niet welbespraakter worden?
9. vindplaatsen:
ms: gecomponeerd vóór 1524 (verloren)
druk 1530: I BolC R.141 (cantus)
10. eerste gedrukte uitgaven:
1530, Rome of Venetië, Nicolo da Judici, Libro primo de la Fortuna A.
1600 , Giovanni Maria Artusi in het theoretisch geschrift L'Artusi overe delle imperfettioni della moderne musica
11. RISM:
15301
12. CMM:
13. andere recente uitgaven:
partituur in moderne noten : Microsoft Word - Willaert-QuidNonEbrietas.doc (cpdl.org)
Voor een digitale weergave van I Bol (enkel cantus), tik:
http://www.bibliotecamusica.
zoek: R 141_073, R 141_074
-1956, Edward E. Lowinsky in Tijdschrift voor Nederlandse Muziekgeschiedenis XVIII/1, p. 33 (hier vierstemmig uitgewerkt)
-idem: Edward E. Lowinsky. Adrian Willaert's Chromatic "Duo" reexamined in Music in the Culture of the Renaissance and Other Essays ", uitg. dr. Bonnie J. Blackburn, Chicago-Londen 1989, dl 1, p. 681 - 700
-Wibberley, Roger. Quid non ebrietas? Willaert's didactic demonstration of Syntonic tuning. MTO (Music Theory Online). vol. 10, nr 1, febr. 2004
zie onder
14. intabulaties, diminuties, tientos
MUSICOLOGISCHE UITLEG
Een enigmatisch stuk, dat Willaerts belangstelling voor vernuftige theoretische problemen aantoont.
Reeds in 1524 vermeld door Spartaro.
Uitgevoerd door de zangers van de kapel van Leo X, maar met matig succes, ongetwijfeld omwille van zijn zeer verwarde en vernuftige schriftuur.
(volgens een brief van de muziektheoreticus Giovanni Spataro uit Bologna?
gedateerd 23 mei 1524 )
Later vond het veel weerklank in theoretische geschriften, voor het eerst in Giovanni Maria Artusi's L'Artusi overe delle imperfettioni della moderne musica in 1600.
Bewaard in een Venetiaanse uitgave van ca. 1530: Libro prima de la fortuna.
15. Ignace Bossuyt op. cit. 1985:
p. 26-27: "Het is een als duo genoteerd vierstemmig stuk, een vernuftige, als experiment en ook als grap bedoelde kunsttoer. Het bracht de uitvoerders in verwarring (de tekst zinspeelt op de dronkenschap ten gevolge van de wijn) wegens de verregaande modulaties en het vermeende slot op een dissonant (die in feite moet vermeden worden door bepaalde noten een halve toon lager te zingen dan genoteerd!)".
p.55: "hieruit blijkt dat Adriaan Willaert interesse vertoonde voor vernuftige theoretische problemen"
p. 122, p. 123, p. 146: "de zangers konden bij een uitvoering te Rome dit enigmatisch "duo" niet op een bevredigende wijze ten gehore brengen, maar wel de "violoni""van de kapel van paus Leo X."
16. Katelijne Schiltz op. cit. 2003:
p. 12: "een decennia-oude controverse omtrent de interpretatie van dit experimentele motet"
p. 36-37: "Willaerts kennis en exploratie van de chromatische en enharmonische genera komen duidelijk tot uiting in dit profane motet, dat trouwens frequent het onderwerp van controverse vormt tussen Spataro, Aaron en Del Lago, gezien het rechtstreeks betrekking heeft op de complexe kwestie van de verschillende soorten stemmingen toentertijd."
Katelijne Schiltz: Tekst bij de cd van Cinquecento. 2010
The text is based on a passage in Horace’s Epistulae I, 5 and concerns the ‘miracle of drunkenness’, which ‘unlocks secrets’ (‘operta recludit’) and ‘teaches skills’ (‘addocet artes’). These words seem to have inspired Willaert to a compositional tour de force. The notation suggests that the work ends on a seventh D–E, which would have caused intolerable dissonance. However, Willaert conceived the Tenor in such a way that it runs through the complete circle of fifths via the successive addition of flats. This means that the final note E should actually be sung as E double flat, or D. Willaert’s Quid non ebrietas? can thus be considered a major contribution to the development of equal temperament.
17. Joseph S. Levitan. Adrian Willaert's Famous duo Quidnam ebrietas. (zie bibliografie)
17a Dorothy Keyser: "The Character of Exploration: Adrian Willaert's Quid non ebrietas" (zie bibliografie)
17b Roger Wibberley. Quid non ebrietas? Willaert's didactic demonstration of Syntonic tuning. MTO (Music Theory Online). vol. 10, nr 1, febr. 2004
info op internet: http://mto.
17c A correspondence of Renaissance musicians
Zo’n drie jaar geleden vertelde Lorenzo Bergomozzi uit Modena, een zanger van de “Musica secreta” van Paus Leo, dat Maestro Adriano de Paus een duo had gestuurd dat eindigde op een septiem (el quale duo finiva in septima). De zangers van de Paus waren evenwel niet in staat het uit te voeren. Dan werd het maar gespeeld op violen, maar het werd helemaal niet goed gebracht.
Een vriend van mij in Ferrara was zo goed mij een kopie van dit duo te sturen. Hier in Bologna werd het met veel succes én gezongen én gespeeld.
Het is een merkwaardige compositie, tot op vandaag nog nooit gezien. Daarom stuur ik het jou om het met andere Venetiaanse musici eens te bekijken, met de vraag jullie onbevooroordeelde opinie te laten weten.
Fragment uit een brief van Giovanni Spataro aan Pietro Aaron uit Venetië, ged. 23 mei 1524.
Bron: A correspondence of Renaissance musicians / edited by Bonnie J. Blackburn, Edward E. Lowinsky, Clement A. Miller. Oxford Univerity Press, 1991
17d.
...probably written by 1519 and thus predating his time in Venice. Richard Wexler argued that the duo was intended to confound the papal singers of the Sistine Chapel in relation for a perceived slight...
besproken in: Timothy R. McKinney. Adrian Willaert and the Theory of Interval Affect. The Musica nova Madrigals and the Novel Theories of Zarlino and Vicentino. Surrey, 2009, p. 13 - 14.
17e.
Bien que, dans l’accord final, le supérius et le tenor forment en apparence un intervalle de septième (mi2-ré3), quelques bémols notés à des endroits stratégiques (mm. 13, 15, 19 et 21) conduisent le ténor, dès lors qu’on respecte la règle selon laquell les sauts de quarte et de quinte doivent être justes, jusqu’au fa-mol dans un premier temps (m. 21) puis dans l’univers des doubles bémols. Ainsi, la dernière note du ténor – qui se lit mi sur le papier – est en réalité un mi double bémol que l’oreille entend comme un ré : le dialogue des deux voix se résout heureusement sur un intervalle d’octave.
ATLAS p. 515
18. lp-opnamen
-*lp 10 De Vlaamse Muziek in de Maatschappij XVde-XVIde eeuw
Vokaal Kwartet van Brussel
DGG 629517/8
19. cd-opnamen
-cd 214. Willaert: Missa Mente tota & Motets
Cinquecento
Hyperion CDA67749
2010
http://www.hyperion-records.
duur: 1'56
19a. via internet
http://sites.google.com/site/
opname in de Sint Gertrudiskathedraal te Breda op 13-4-2008 door Joost Klein Haneveld,
Anne Kan en het Collegium Musicum Amsterdam
=====
417.
Kidger F017, p. 57, p. 62, p. 66, p. 77, p. 86, p. 258-259, p. 334
QUI EST CELUY QUI A DIT MAL
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui est celuy (eendelig)
4. tonal type:
1b / sleutelcombinatie: c3-c4-c4 / finalis: G
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
chanson
7. reeks :
La Couronne et fleur des chansons à troys
8. tekst :
Qui est celui qui a dit du mal du con?
Qui en dit mal il n'est pas gentil homme.
Le bien en vient ainsi que le soulagement et la joie,
à deux genoux qu'on lui baille sa proie.
(con = vagina)
(baille… : qu'on lui donne sa proie)
Bron : CPDL
Wie is het die slechte dingen heeft gezegd over de vagina?
Wie daar slechte dingen over zegt is geen nette man.
Het goede komt er zowel als de ontlasting en het genot,
maar men moet op beide knieën zijn prooi geven.
9. eerste gedrukte uitgaven :
15361, Venetië, Andrea Antico en A. dell' Abbate, La Couronne et fleur des chansons à troys. p.6.
1541, Neurenberg, Johann Petreius, Trium vocum cantiones
1560, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Cincquiesme Livre de Chansons à troys parties par M. Adrian Willart
1562, Venetië, Girolamo Scotto, Il terzo libro delle muse a tre voci di canzon francese di Adrian Willaert.
1578, Parijs, Le Roy & Ballard, Tiers livre de chansons a trois parties Composé par Ad. Vuillart.
10. RISM:
15361 / 15412 / 1560a - W 1127 / 15629 - W 1129 / 157816 - W 1131
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 15361 : A Wn (zie hier verder : online)
druk 1560: A Wn http://data.onb.ac.
13. andere recente uitgaven:
online - 15361 – Wenen. Österreichische Nationalbibliothek (onb)
http://digital.onb.ac.at/
blz. 6r
bassus : Digitales Objekt online beeld : 16/52
tenor: Digitales Objekt online beeld : 16/52
supremus: Digitales Objekt online beeld : 16/48
online – 1541 – oude druk - IMSLP
https://imslp.org/wiki/Trium_
nr LXXXV
Discantus
IMSLP505648-PMLP819396-trium_
online beeld : 94/111
Tenor
IMSLP505647-PMLP819396-trium_
online beeld : 94/111
Bassus
IMSLP505649-PMLP819396-trium_
online beeld : 94/111
online - partituur in moderne noten - CPDL (1541) (André Vierendeels – notenwaarden gehalveerd)
http://www2.cpdl.org/wiki/
Bernstein, Lawrence F., ed. La Couronne et Fleur des Chansons a Troys. New York, 1984.
MacMurtry, William M. Selected chansons from British Library, MS Additional 35087/ Recent researches in the music of the Renaissance; 68, 1985, p. 53-54
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op.cit. 1985:
p. 144: "sluit aan bij de parafrasetechniek van het Moutontype
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
21. Catalogue de la Chanson Française à la Renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
418.
Kidger B081, p. 13, p. 29, p. 100, p. 181, p. 214, p. 333
QUI HABITAT IN ADJUTORIO ALTISSIMI a 4 (versie 1)
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
1. Qui habitat in adjutorio
2. Cadent in latere tuo
3. In manibus portabunt te
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: g2-c2-c3-c4 / finalis: A
2. Cadent in latere tuo: finalis: G
3. In manibus portabunt te: finalis: A
5. aantal stemmen:
4-st.
6. genre :
psalm
7. reeks :
Motettorum IV vocum liber secundus, nr 1
8. tekst :
Qui habitat in adjutorio Altissimi,
in protectione Dei caeli commorabitur.
Dicet Domino : Susceptor meus es tu
et refugium meum;
Deus meus, sperabo in eum.
Quoniam ipse liberavit me de laqueo venantium,
et a verbo aspero.
Scapulis suis obumbrabit tibi,
et sub pennis ejus sperabis.
Scuto circumdabit te veritas ejus :
non timebis a timore nocturno;
a sagitta volante in die,
a negotio perambulante in tenebris,
ab incursu, et daemonio meridiano.
Cadent a latere tuo mille,
et decem millia a dextris tuis;
ad te autem non appropinquabit.
Verumtamen oculis tuis considerabis
et retributionem peccatorum videbis.
Quoniam tu es, Domine, spes mea;
Altissimum posuisti refugium tuum.
Non accedet ad te malum,
et flagellum non appropinquabit tabernaculo tuo.
Quoniam angelis suis mandavit de te,
ut custodiant te in omnibus viis tuis.
In manibus portabunt te,
ne forte offendas ad lapidem pedem tuum.
Super aspidem et basiliscum ambulabis,
et conculcabis leonem et draconem.
Quoniam in me speravit,
liberabo eum;
protegam eum,
quoniam cognovit nomen meum.
Clamabit ad me,
et ego exaudiam eum;
cum ipso sum in tribulatione;
eripiam eum, et glorificabo eum.
Longitudine dierum replebo eum,
et ostendam illi salutare meum.
psalm 90 (huidige nummering: psalm 91)
Hij die de bescherming geniet van de Allerhoogste,
die in de schaduw van de Almachtige woont,
Hij zegt tot de Heer: ‘Mijn toevlucht, mijn burcht,
mijn God, op wie ik vertrouw.’_
Want Hij maakt u los uit de strik van de jagers,
behoedt u voor de kwaadaardige tong.
Hij zal u met zijn vleugels beschermen,
onder zijn wieken vindt gij een toevlucht,
zijn trouw is uw pantser en schild.
Geen nachtelijk onheil hoeft ge te vrezen,
geen pijl bij klaarlichte dag;
Geen ziekte die sluipt in de duisternis,
geen kwaal in de gloeiende zon._
Al vallen er naast u duizend neer,
tienduizend man aan uw zijde,
u zal het onheil niet deren.
Het zal gebeuren onder uw ogen,
ge zult de straf van de zondaars zien.
De Heer is immers uw toevlucht,
de Allerhoogste uw burcht._
Het kwaad zal u niet bereiken,
de ramp blijft ver van uw tent.
Hij heeft zijn engelen last gegeven
op al uw wegen u te bewaken._
Zij zullen u op hun handen dragen,
geen steen zal uw voeten kwetsen.
Gij kunt op slangen en adders trappen,
leeuwen en draken trotseren._
Wie op Mij rekent zal Ik verlossen,
beschermen zal Ik wie Mij erkent.
Wanneer hij Mij aanroept zal Ik hem horen,
hem bijstaan in iedere nood,
hem redden een aanzien schenken.
Zijn levensdagen zal Ik vervullen,
mijn zegen zal hij ervaren.’
Vertaling : Getijdenboek. Brussel. 1990
9. eerste gedrukte uitgaven:
1539b - W 1108, Venetië, Andrea Antico, Brandino & Ottaviano Scotto, Motetti di Adrian Willaert. Libro secondo a quattro voci.
1545 - W 1109, Venetië, Antonio Gardano, Adriani Willaert. musica quatuor vocum.
15535, Neurenberg, Johann vom Berg (Montanus) en Ulrich Neuber, Tomus secundus psalmorum selectorum
10. RISM:
1539b - W 1108 / 1545 - W 1109 / 15535
11. CMM:
3-02, pp. 96-107 (bon: 1545 )
12. vindplaatsen:
ms: I TrevBC
druk W1108 (1539): D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online) - I BolC, PLn, VIb(S) - PL Krakow (A, T)
druk W1109 (1545): A Wn - B Aa - D Eichstätt,. Staats- und Seminarbibliothek (T) - Fup (A) – Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online) - E VallaC (A) - F Pn (A - onvolledig) - GB British Library - PL Krakow
druk 15535: B Koninklijke Bibliotheek van België, Fétis 1758 – D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online) - GB British Library
13. andere recente uitgaven
online – W 1108 (1539) - D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – W1109 (1545) - D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
online – 15535 – D Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
16. Schiltz op.cit. 2001
p. 239-24: "illustratie van de motivicity-techniek"
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
419.
Kidger C003, p. 42, p. 239,
QUI HABITAT IN ADJUTORIO ALTISSIMI a 4 (versie 2)
2. ondertitel:
psalm 90. Septimi toni. Ad completorium
3. gecomponeerde delen:
Intonatie in het gregoriaans: Qui habitat in adjutorio altissimi
1. In protectione Dei
3. Quoniam ipse
5. Scuto circumdabit
7. Cadent a latere
9. Quoniam tu es
11. Quoniam angelis suis
13. Super aspidem
15. Clamabit ad me
17. Gloria Patri
De pare nummers worden in het gregoriaans gezongen
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c1-c2-c3-F3 / finalis: C (in alle delen)
5. aantal stemmen:
4-st.
6. genre :
psalm
7. reeks :
I sacri e santi salmi che si cantano a Vespro et Compieta
nr 13
8. tekst :
Qui habitat in adjutorio Altissimi,
in protectione Dei caeli commorabitur.
Dicet Domino : Susceptor meus es tu
et refugium meum;
Deus meus, sperabo in eum.
Quoniam ipse liberavit me de laqueo venantium,
et a verbo aspero.
Scapulis suis obumbrabit tibi,
et sub pennis ejus sperabis.
Scuto circumdabit te veritas ejus :
non timebis a timore nocturno;
a sagitta volante in die,
a negotio perambulante in tenebris,
ab incursu, et daemonio meridiano.
Cadent a latere tuo mille,
et decem millia a dextris tuis;
ad te autem non appropinquabit.
Verumtamen oculis tuis considerabis
et retributionem peccatorum videbis.
Quoniam tu es, Domine, spes mea;
Altissimum posuisti refugium tuum.
Non accedet ad te malum,
et flagellum non appropinquabit tabernaculo tuo.
Quoniam angelis suis mandavit de te,
ut custodiant te in omnibus viis tuis.
In manibus portabunt te,
ne forte offendas ad lapidem pedem tuum.
Super aspidem et basiliscum ambulabis,
et conculcabis leonem et draconem.
Quoniam in me speravit, liberabo eum;
protegam eum, quoniam cognovit nomen meum.
Clamabit ad me, et ego exaudiam eum;
cum ipso sum in tribulatione;
eripiam eum, et glorificabo eum.
Longitudine dierum replebo eum,
et ostendam illi salutare meum.
Goria Patri et Filio
et Spiritui Sancto.
Sicut erat in principio et nunc et semper
Et in saecula saeculorum. Amen.
psalm 90 (huidige nummering: psalm 91)
Hij die de bescherming geniet van de Allerhoogste,
die in de schaduw van de Almachtige woont,
Hij zegt tot de Heer: ‘Mijn toevlucht, mijn burcht,
mijn God, op wie ik vertrouw.’
Want Hij maakt u los uit de strik van de jagers,
behoedt u voor de kwaadaardige tong.
Hij zal u met zijn vleugels beschermen,
onder zijn wieken vindt gij een toevlucht,
zijn trouw is uw pantser en schild.
Geen nachtelijk onheil hoeft ge te vrezen,
geen pijl bij klaarlichte dag;
Geen ziekte die sluipt in de duisternis,
geen kwaal in de gloeiende zon.
Al vallen er naast u duizend neer,
tienduizend man aan uw zijde,
u zal het onheil niet deren.
Het zal gebeuren onder uw ogen,
ge zult de straf van de zondaars zien.
De Heer is immers uw toevlucht,
de Allerhoogste uw burcht.
Het kwaad zal u niet bereiken,
de ramp blijft ver van uw tent.
Hij heeft zijn engelen last gegeven
op al uw wegen u te bewaken.
Zij zullen u op hun handen dragen,
geen steen zal uw voeten kwetsen.
Gij kunt op slangen en adders trappen,
leeuwen en draken trotseren.
Wie op Mij rekent zal Ik verlossen,
beschermen zal Ik wie Mij erkent.
Wanneer hij Mij aanroept zal Ik hem horen,
hem bijstaan in iedere nood,
hem redden een aanzien schenken.
Zijn levensdagen zal Ik vervullen,
mijn zegen zal hij ervaren.
Eer aan de Vader en de Zoon
en de Heilige Geest,
zoals het was in het begin en nu en altijd
in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Vertaling : Getijdenboek. Brussel. 1990
9. eerste gedrukte uitgave:
1555, Venetië, Antonio Gardano, I sacri e santi salmi che si cantano a Vespro et Compieta.
Herdrukt in 1561 door Antonio Gardano,
in 1565 door Francesco Rampazetto
en in 1571 door "li figliuoli di Antonio Gardano"
10. RISM:
1555 - W 1123 / 1561 / 1565 - W 1124 / 1571 - W 1125
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: D AugsS
druk 1555 : B KBR (T) code : III 99.240 A - GB Lbl (B) - I BolC (B)
druk 1565 : GB Lcm
druk 1571 : D Mbs (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 1571 - München:
https://stimmbuecher.digitale-
-*Editions Françaises de Musique. France (STTB)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
Voor meer uitleg over deze liturgische muziek van Willaert:
http://www.adriaenwillaert.be/
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
420.
Kidger c031, p. 110, p. 243, p. 390-391 (N145.)
QUI HABITAT IN ADJUTORIO ALTISSMI a 8 (versie 3)
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
dubbelkorig:
Intro (solist in gregoriaans?) : Qui habitat in adjutorio altissimi
koor 1. In protectione…
koor 2. Dicet Domino…
koor 1. Et refugium meum…
koor 2. Scuto circumdabit…
enz. afwisselend koor I en II, maar niet strikt per strofe.
achtstemmig slot: et in saecula saeculorum. Amen.
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie : chorus I: c1-c3-c4-F4. chorus II: c3-c3- c4-F4 / finalis: G
5. aantal stemmen:
8-st.
6. genre :
psalm
7. reeks :
8. tekst :
Zie vorig nummer
9. eerste gedrukte uitgaven:
15641, Neurenberg, Johann vom Berg (Montanus) en Ulrich Neuber, Thesaurus musicus. nr 52. (enkel hier toegeschreven aan Willaert)
10. RISM:
15641
11. CMM:
12. vindplaatsen:
druk 15641: B Koninklijke Bibliotheek van België Fonds Fétis 1687 - D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online - 15641 – D.München. Bayerische Staatsbibliothek
https://stimmbuecher.digitale-
nummer : 53
cantus |
online beeld : |
132-134/160 |
-Ed. Bonfils Jacques. Published by Gerard Billaudot (EFM843)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
17. F. Anthony Carver. Cori Spezzati: the Development of Sacred Polychoral Music to the Time of Schütz. Cambridge. 1988
Betwijfelt de echtheid op basis van de stijl
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
421.
Kidger F018, p. 57, p. 61, p. 66, p. 76, p. 88, p. 259, p. 351
QUI LA DIRA, a 3 (versie 1)
Chi la dira
E qui la dira
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui la dira (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c4-c4-F4 / finalis: D
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
chanson
7. reeks :
La Couronne et fleur des chansons à troys
8. tekst :
Qui la dira la peine de mon cœur,
Et la douleur que pour mon ami porte?
Je ne soutiens que tristesse et langueur:
J'aimerais mieux certes en être morte.
Pour bien servir je suis plaine de pleur ;
A mon coucher je n’ay qui me conforte ;
Mon visaige ne tient plus sa couleur ;
C’est pour mourir, qu’il n’ a ou se deporte
Vrays amoureux souffrent beaucoup de maulx
Par Faulx Rapport pensant de douleur mainte ;
Il convient dire leurs pensemens loyaulx ;
La bonne amour ne va jamais sans crainte.
Or plust a Dieu pour mon bien advenir
Que vous et moy fussions couchez ensemble
Dedans ung lit pour nous y resjouir ;
Ce me seroit ung grant bien, ce me semble.
O Cupido, comme prens tu plaisir
Noz cueurs noyer par si grande souffrance
Sans nous donner aulcunement loisir
D’estre ensemble pour parler a plaisance ?
9. eerste gedrukte uitgave:
15361, Venetië, Andrea Antico en A. dell'Abbate, La Couronne et fleur des chansons à troys
1542, Wittenberg, Georg Rhaw, Tricinia. Tum veterum tum recentiorum in arte musica.
1560, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Cincquiesme Livre de Chansons composé à troys parties par M.Adrian Willart.
1562, Venetië, Girolamo Scotto, Il terzo libro delle muse a tre voci di canzon francese di Adrian Willaert.
1578, Parijs, Le Roy & Ballard, Tiers livre de chansons a trois parties composé par Ad. Vuillart...
10. RISM:
15361 / 15428 / 1560a - W 1127 / 1562 - W 1129 / 15763 (intab.) / 157816 - W 1131 / 157824 (intab.)
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 15361: A Wn (Zie hier verder : online)
druk 1560: A Wn - F Pn (second dessus)
druk 1562: D Bochum, Stadtbibliothek (A) - GB LonBL (T) - I BolC (T) - FlorBN (S) - PLKrakow (C, T, B)
druk 1578 : A Wn - D Wüu - USA CA –E Madrid
13. andere recente uitgaven:
online - 15361 - Wenen
http://digital.onb.ac.at/
bladz. 3v
supremus : |
digitales Objekt |
11/48 |
online – 1578 - Madrid
http://bdh-rd.bne.es/viewer.
online – partituur in moderne noten – CPDL (Allen Garvin)
http://www1.cpdl.org/wiki/
online – partituur in moderne noten – IMSLP (Daniel van Gilst)
(layout optimised for digital tablets) nr. 10
https://imslp.org/wiki/13_
of
http://ks.imslp.net/files/
Willaert_A_-_Qui_la_dira_-_
-Noblitt, Thomas L. ed., Georg Rhaw, Tricinia, Kassel 1989 (bron 1542)
-*Thomas, Bernard, ed. Adrian Willaert- 13 Chansons for three voices or instruments, p. 20. Londen, 1978. (London Pro Musica, PC 12)(bron:15361)
met de vertaling in het Engels
-*1578, Madrid, Francisco Sanchez, Obras de música para tecla arpa y vihuela, de Antonio de Cabezón. Heruitgegeven door Felipe Pedrell en door Higinio Anglès. Barcelona. 1966. Istituto Español de Musicología.
-Bernstein, Lawrence F., ed. La Couronne et Fleur des Chansons a Troys.
New York, 1984. (Masters and Monuments of the Renaissance, 3)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
-1576, Napels, Gioseppe Cacchio dall'Aquila, Intavolatura de cimbalo recercare fantasie et canzoni. Libro primo. De M. Antonio Valente Cieco.
-1578, Madrid, Francisco Sanchez, Obras de música para tecla arpa y vihuela, de Antonio de Cabezón.
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt op.cit. 1985
p. 144: "sluit aan bij de parafrasetechniek van het Moutontype"
p. 145: "een derde groep chansons zijn arrangementen à la Mouton, maar met trekjes die verwijzen naar het opkomende Parijse chanson, zoals de syllabische schrijftrant en de doorzichtige symmetrische structuur."
17. Bernard Thomas op.cit. 1978
"Where several other settings of the same melody can be traced as in (...) Qui la dira, there seems little doubt that we are dealing with a popular tune."
17a. Charles Jacobs, ed. Antonio Valente. Intavolatura de Cimbalo (Naples 1576) .
Bevat zowel de klavecimbelversie van Antonio Valente als de vijfstemmige (?) versie van Willaert.
Het boek van Valente, waarvan slechts één exemplaar is overgebleven, is de vroegste aanwijsbare bron van Italiaanse Klavecimbelmuziek.
Antonio Valente was een blinde Napolitaanse klaviervirtuoos.
OPNAMEN:
18. lp’s:
-lp 29 The Consort of Musicke olv Anthony Rooley (bew. Cabezon)
-Musicke of sundrie kindes - Consort of Musicke o.l.v. Anthony Rooley
bew. voor klavier door A. de Cabezon en hier gespeeld door snaren.
Decca / L'Oiseau-lyre 12B3 203-6
The Consort Of Musicke – Musicke Of Sundrie Kindes (1976, Vinyl) - Discogs
19. cd’s:
-cd 32 MADRIGALI, CHANSONS, VILLANELLE
Romanesque o.l.v. Philippe Malfayt
RICERCAR RIC 151145
1994
luister ook op SPOTIFY: album – romanesque
luister ook op SPOTIFY : https://open.spotify.com/
luister ook op YouTube : Chi la dira - YouTube
luister ook op IDAGIO: (de ganse cd) https://app.idagio.com/
-cd 92 Antonio de Cabezon: Glossados, Deiferencias, Tientos
La Ma de Guido 1997
Tiento IV sobre "Qui la dira" van Adriaan Willaert
-cd 96 Cabezon. Music for Keyboards
Enrico Baiano, klavier
Symphonia #98156, 2000
Qui la dira naar Adriaen Willaert
zelfde uitvoering als cd 92?
-cd 124/02 Coleccion de Musica Antigua Espanola
Obras completas de Antonio de Cabezon, vol. 6
Antonio Baciero, orgel
HISPAVOX
-cd 136 Antonio de Cabezon: Obras de Musica
La Moranda
Stradivarius 2005
beluister via internet: http://www.deezer.
-cd 211 Antonio Valente: Intavolatura de cimbalo
Rebecca Maurer
Christophorus CHR 77307
2009
-cd 238 Del Canto Figurado
Vocal & Instrumental Music of the Spanish Renaissance
LINDORO MPCO123
febr. 2014
Alfred Fernandez (vihuela), Capella Sancta Maria, The Royal Wind Music
o.l.v. Paul Leenhouts
-cd 268
Valente. Intavolatura de Cimbalo
Ensemble L'Amorosa Caccia
Fabio Antonio Falcone klavecimbel, virginaal en leiding
BRILLIANT CLASSICS 95326BR
van Adriaen Willaert :
- Qui la dira la peine de mon cœur (bew. Valente)
Ook nog werken van Thomas Crecquillon, Philippus De Monte en Antonio Valente
luister ook op SPOTIFY: albums - valente
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/works/
of
https://app.idagio.com/
20. duur: (de snelste tover de langzaamste uitvoering )
L’amorosa : 1’49 - 3’32 (disminuita)
21. Catalogue de la chanson à la renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
422.
Kidger F048, p. 105, p. 114, p. 156, p. 161, p. 263, p. 335, p. 352, p. 353, p. 364
QUI LA DIRA a 5 (versie 2)
Chi la dira
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui la dira (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c1-c3-c4-c4-F4 / finalis: D
5. aantal stemmen:
5-st.
plus contratenor: canon ad longum
en tenor: canon in dyapenthe
samen 7 stemmen
6. genre :
chanson
7. reeks :
Mellange de chansons
8. tekst :
Qui la dira la peine de mon coeur,
Et la douleur que pour mon ami porte?
Je ne soutiens que tristesse et langueur:
J'aimerais mieux certes en être morte.
Met wie kan ik praten over de problemen van mijn hart
en over het verdriet voor mijn geliefde?
Ik ken alleen droefheid en weemoed.
Inderdaad: Ik zou liever dood zijn.
9. eerste gedrukte uitgave:
1560, Parijs, Adrian Le Roy & Robert Ballard, Livre de Meslanges, contenant six vingtz chansons.
1572, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Mellange de chansons.
10. RISM:
156028 of 1560b / 15722 / 157824
11. CMM:
DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/
blz. 490-491
12. vindplaatsen:
ms: D MunBS 1508 nr 86 (Zie hier verder : online) - F ParisBNC 851 (Bourdeney handschrift pp. 490-491) (Zie hier verder : online)
druk 1560: D MunBS (B – onvoll.)
druk 1572: B KBR (B) - F Bnf (onvolledig) (Zie hier verder : online)
druk 1578: E Madrid (intabulatie)
13. online en andere recente uitgaven:
online – ms Bourdeney – Parijs Bibliothèque Nationale BNC 851
https://gallica.bnf.fr/ark:/
of blz. 490-491 (zonder de tekst)
BnF, département Musique, RES VMA MS-851 | Gallica
f503 (zonder de tekst)
online – ms - MunBS 1508 – nr 86
Qui la dira la peine de mon coeur, V (5), KidgerW 2004 F048 - BSB Mus.ms. 1508 : [heading, B, f.51v:] A Willart. - Bayerische Staatsbibliothek (IZ) (bsb-muenchen.de)
online – 1572 – Parijs Bnf (onvolledig)
https://gallica.bnf.fr/ark:/
vol. 2: contratenor of altus, 2de superius en 2de bas
vol. 3: bassus, 2de contratenor, 2de tenor
online – 1578 – Madrid
http://bdh-rd.bne.es/viewer.
online – partituur in moderne noten - IMSLP (Allen Garvin)
http://imslp.eu/files/imglnks/
online – partituur in moderne noten - Home Planet (Arnold den Teuling)
(zonder de tekst, want bedoeld voor instrumentale uitvoering)
http://home.planet.nl/~
Zie hier verder: Musicologische uitleg
-Bernstein, Jane A., ed. Adrian Willaert: The Complete Five and Six-Voice Chansons. New York, 1992. (The Sixteenth-Century Chanson, 23)
-Thomas, Bernard, ed. Three Chansons (1572-1575) for Five Voices or Instruments. London Pro Musica, 1981. EK18
-*Dobbins, Frank, ed. The Oxford Book of French Chansons, Oxford 1987, p 26-29
(bron 15722, met de vertaling in het Engels)
-Jacobs, Charles, ed. Antonio Valente, Intavolatura de cimbalo (Naples, 1576). Oxford, 1973
-Jacobs, Charles, ed. Le Roy & Ballard’s 1572 Mellange de Chansons. Londen. 1982
14. intabulaties, diminuties, tientos:
1576. Napels. Antonio Valente, Intavolatura de cimbalo.
1578. Madrid. Francisco Sanchez. Obras de musica para tecla arpa y vihuela de Antonio de Cabeçon… recopila das y puestas en cifra por Hernando de Cabeçon.
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
According to the website of the Willaert Foundation the part names of Willaert's original, published by Adrian Le Roy & Robert Ballard, Livre de Meslanges, contenant six vingtz chansons, Paris 1560, and Mellange de chansons, 1572 are Superius, Contratenor ("Canon ad longum"), Tenor ("Canon in dyapenthe"), Quinta pars and Bassus, with clefs C1,C3,C4,C4 and F4 with finalis D, as does Cabeçon (see my Cabeçon edition in this website); Grayson's Willaert edition in IMSLP and C. Jacobs, LeRoy & Ballard's 1572 Mellanges de chansons, University Park, London 1982, give d; I had no access to the 1560 and 1572 editions). The accidentals in Bass bar 11 and Superius 91 are original according to Jacobs's edition, all other ones are editorial, supported by contemporary Cabeçon (1510-1566), but frequently disagreeing with Jacobs and Grayson. Valente's intabulation Chi la dirra, disminuita, in Intavolatura di cembalo, Venezia 1578, is too free to give any clues.
(Overgenomen uit de partituur van Home Planet)
DIAMM: http://www.diamm.ac.uk/
beeld 490
17. Piet Stryckers voor de cd van Romanesque. 1994
"Vloeiende melodische lijnen, grote klankvolheid, rijke imitatieve stijl verwant aan het motet."
17a. Frank Dobbins op.cit. 1987
"The tenor paraphrases that of Willaert's 3-voice setting in 15361."
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
-*cd 32 Adrian Willaert, Madrigali, chansons, villanelle
nr 9: Willaert oorspronkelijk (zang en strijkers)
nr 10. diminutie van Antonio Valente (luit en harp)
nr 11. tiento IV sobre "Qui la dira" van Antonio de Cabezon (fluit en drie vedels)
uitv.: Romanesque olv Philippe Malfeyt
RICERCAR RIC 151145
luister ook op SPOTIFY : nummers – chi la dira (qui = chi !)
-cd 92 Antonio de Cabezon: Glossados, Diferencias, Tientos
Trio Unda Maris
La Ma de Guido 1997,
Tiento IV sobre "Qui la dira" van Adriaen Willaert
-cd 96.
Kidger P011
ANTONIO DE CABEZON.
OBRAS DE MÚSICA PARA TECLA
Enrico Baiano, klavecimbel
SYMPHONIA #98156
2000
- Tiento IV sobre “Qui la dira” (naar Adriaen Willaert)
-cd 124/02 Obras completas de Antonio de Cabezon, vol. 6
uitv. Antonio Baciero (organo de camara)
Tiento IV sobre "Qui la dira" van Adriaen Willaert
HISPAVOX 1998
-cd 136 Antonio de Cabezon: Obras de musica, vol. 4
Tiento IV sobre "Qui la dira" van Adriaen Willaert
uitv. Claudio Astronio. La Moranda
STRADIVARIUS 2005
-cd 211 Antonio Valente: Intavolatura de cimbalo
Rebecca Maurer
Christophorus CHR 77307
2009
-cd 232 Antonio de Cabezòn. Glosas
Glen Wilson klavecimbel
NAXOS 8.572477
2013
-cd 233 Antonio de Cabezòn (1510-1566) Obras de Musica
Doulce Mémoire o.l.v. Denis Raisin Dadre.
Clara Coutouly sopraan
RICERCAR RIC 335
2013
-nr 20: sopraan, harp , luit en spinet
-nr 21: diminutie naar Antonio de Cabezòn door 5 blazers
luister ook op SPOTIFY : nummers - qui la dira
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/works/
-cd 238 DEL CANTO FIGURADO
Vocal & Instrumental Music of the Spanish Renaissance
LINDORO MPCO123
febr. 2014
Alfred Fernandez (vihuela), Capella Sancta Maria, The Royal Wind Music
o.l.v. Paul Leenhouts
nr 16. Antonio de Cabezon. Tiento VI sobre ‘Qui la dira‘ after Adriaen Wilaert a 5 (versie 2)
luister ook op SPOTIFY: album – the royal wind music
-cd 268 VALENTE
Fabio Antonio Falcone
Ensemble L’Amorosa di Caccia
2018
luister ook op SPOTIFY: artiesten – Ensemble l’amorosa caccia
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/works/
of
https://app.idagio.com/
20. duur: (de snelste versus de langzaamste uitvoering)
1’49 Falcone - 2’02 Doulce Mémoire - 2'11" Romanesque
21. Catalogue de la chanson française à la renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
QUIN TENES LEGUM = 2de deel van BEATUS BERNARDUS (versie 1) in het handschrift WolfA.
=====
QUIS CURARE NEGET = 2de deel van VICTOR IO SALVE
======
423.
Kidger F019, p. 57, p. 62, p. 67, p. 77, p. 259, p. 334, p. 350
QUI VEULT AYMER a 3 (versie 1)
Qui veut aymer
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui veult aymer (eendelig)
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c2-c2-c4 / finalis C
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
chanson
7. reeks :
La Couronne et fleur des chansons à troys
8. tekst :
Qui veut aymer, il faut estre joyeulx,
Et aller vois sa dame souverayne
Deux ou trois foys, ou quatre, la spemayne
Pour en avoir ung baiser gratieulx.
‘Helas, on est mon amy gratieulx ?
Il a les yeulx plus vers que marjolaine ;
Car c’est celluy qui tient mon cueur en peine,
Et c’est pour luy que je suis en langueur.
Vous my promistes que n’estions que nous deux,
Que m’aymeriez d’ung amour si certaine,
Vous m’avez fait la promesse villaine,
Ce n’est pas fait d’ung loyal amoureux.’
‘Or suis je bien le roy des malheureus
De tant aymer celle qui point ne m’ayme
Or voy je bien que j’ay perdu ma peine,
Je m’en iray rendre religieux.’
9. eerste gedrukte uitgaven:
15361, Venetië, Andrea Antico en A. dell' Abbate, La Couronne et fleur des chansons à troys. nr 24.
1560, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Cincquiesme Livre de Chansons à troys parties par M. Adrian Willart
1562, Venetië, Girolamo Scotto, Il terzo libro delle muse a tre voci di canzon francese di Adrian Willaert.
1578, Parijs, Le Roy & Ballard, Tiers livre de chansons a trois parties Composé par Ad. Vuillart.
10. RISM:
15361 / 1560a - W 1127 / 1562 - W 1129 / 157816 - W 1131
manuscript : RISM ID no. 190005138
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: Uppsala. Universiteitsbibliotheek. koorboek uit de XVIde eeuw, zonder titel (Zie hier verder : online)
druk 15361 : A Wn (zie hier verder : online)
druk 1560: A Wn - F Pn (second dessus)
druk 1562: D Bochum, Stadtbibliothek (A) - GB LonBL (T) - I BolC (T) - FlorBN (S) - PL Krakow (C, T, B)
druk 1578 : A Wn - D Wüu - USA CA
13. andere recente uitgaven:
online - 15361 - Wenen
http://digital.onb.ac.at/
supremus :
|
Digitales Object |
24/48 blz. 10r |
online – IMSLP (Daniel van Gilst) partituur in moderne noten (layout optimised for digital tablets) nr. 11
https://imslp.org/wiki/13_
online – 1536 - IMSLP - partituur in moderne noten
http://ks4.imslp.info/files/
online – 1536 - Anaigeon - partituur in moderne noten
http://anaigeon.free.fr (=
-Bernstein, Lawrence F., ed. La Couronne et Fleur des Chansons a Troys. New York, 1984.
-*Bernstein, Lawrence F., La Courone et fleur des chansons a troys: A Mirror of the French Chanson in Ilatly in the Years between Ottaviano Petrucci and Antonio Gardano. (artikel in Journal of the American Musicological Society, Vol. 26, No. 1. (Spring, 1973), pp. 1-68. Noten slechts de eerste 20 maten)
-*Thomas, Bernard, ed. Adrian Willaert, 13 chansons for three voices or instruments Londen, 1978 (London Pro Musica, PC 12),p. 6 (bron: 15361)
met de vertaling in het Engels
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
15. Bossuyt. op.cit. 1985
p. 144: "sluit aan bij de parafrasetechniek van het Moutontype"
17. Bernard Thomas 1978. Zie hierboven. Adrian Willaert.
“This appears to use a popular melody in the tenor (see Bernstein for the other settings), but the top part shares much of the material.”
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
cd 234. ROOK ENSEMBLE
ELEVEN
(in eigen beheer?)
2013
20. duur:
21. Catalogue de la Chanson Française à la Renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
424
Kidger F063, p. 98, p. 106, p. 115, p. 162, p. 265, p. 335
QUI VEULT AYMER a 6 (versie 2)
Qui veut aymer
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
Qui veult aymer (eendelig)
4. tonal type:
met b / sleutelcombinatie: c1(canon) - c1(resolutio) - c1 – c3 - F3 - F4 / finalis: F
5. aantal stemmen:
6-st.
bij Susato: C (canon in subdiapason) geldt als zesde stem.
Kidger p. 265: Canon in superius voice: “Canon in subdyapason, ad longum.”
6. genre :
chanson / canon
7. reeks :
8. tekst :
Qui veult aymer
il fault estre ioyeulx
Et aller veoir sa dame souueraine
Deux ou troix fois ou quatre la sepmaine
Pour en auoir ung baisir gratieulx.
9. eerste gedrukte uitgave:
155014, Antwerpen, Tylman Susato, Le treziesme livre contenant vingt et deux chansons nouvelles à six et à huyt parties. folio XIII. p. 26.
1560, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Livre de Meslanges contenant six vingtz chansons.
15722, Parijs, Adrian Le Roy en Robert Ballard, Mellange de Chansons
10. RISM:
155014 / 1560b / 15722
11. CMM:
DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/
12. vindplaatsen:
ms: F Bibliothèque Nationale de France BNC 851 Bourdeney ms pp 503-504 (Zie hier verder : online)
druk 155014: D Bayerische Staatsbibliothek (Zie hier verder : online)
druk 15722: B Koninklijke Bibliotheek van België (B) - E Mc - F Bibliothèque Nationale de France (onvolledig) (Zie hier verder : online) - S Uppsala Universitetesbiblioteket (Utl.vok.mus.tr. 570-574)
13. andere recente uitgaven:
online – ms Bourdeney – Parijs. Bibliothèque Nationale BNC 851
https://gallica.bnf.fr/ark:/
pp. 503-504 Zonder de tekst.
online – 155014 – D. München. Bayerische Staatsbibliothek
Stimmbuch Viewer (digitale-sammlungen.de)
superius : |
online beeld :
|
26/32 blz. XIIIv |
online – 15722 – Parijs Bibliothèque Nationale de France (onvolledig)
https://gallica.bnf.fr/ark:/
vol. 2: contratenor of altus, 2de superius en 2de bas
vol. 3: bassus, 2de contratenor, 2de tenor
-facsimile 1550: Corpus of early music. Bernard Huys 7.A 13260
-Bernstein, Jane A., ed. Adrian Willaert: The Complete Five and Six-Voice Chansons. New York, 1992. (The Sixteenth-Century Chanson, 23)
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
21. Catalogue de la Chanson Française à la Renaissance
http://ricercar-old.cesr.univ-
=====
QUONIAM INIQUITATEM MEAM = 2de deel van PECCAVI SUPER
=====
QUONIAM PECCATORUM MOLLE = 2de deel van CHRISTI VIRGO DILECTISSIMA
=====
425.
Kidger B010, p. 96, p. 202
QUORUM PRECEPTO SUBDITUR
2. ondertitel:
3. gecomponeerde delen:
4. tonal type:
geen b / sleutelcombinatie: c3-c4-F4 / finalis: E
5. aantal stemmen:
3-st.
6. genre :
motet
7. reeks :
8. tekst :
Quorum precepto subditur salus et languor omnium
sanate egros moribus nos reddentes virtutibus
Gij aan wiens bevel gij onderworpen zijt.
De gezondheid en ziekte van allen,
Genees de zieken van geest,
Vermeerder ons in deugd.
Tekst uit de oude liturgie. Het gemeenschappelijke van de apostelen
9. eerste gedrukte uitgave:
154914, Venetië, Girolamo Scotto, Libro secondo de li motetti a tre voce da diversi eccellentissimi musici composti. nr. XXIX.
10. RISM:
154914
11. CMM:
12. vindplaatsen:
ms: geen
druk 154914 B KBR L.P. 4041 A2 (T, B) - GB British Library (Zie hier verder : online)
13. andere recente uitgaven:
online – 154914 – GB British Library K.3.d.8.
K3d8_complete_file_for_
Nr XXIX
cantus : |
online beeld : |
17/50 |
14. intabulaties, diminuties, tientos:
MUSICOLOGISCHE UITLEG:
OPNAMEN:
18. lp’s:
19. cd’s:
20. duur:
=====
Volg ons op Facebook 