Adriaen Willaert - schilderij door Titiaan

OEUVRE

OEUVRE ALFABETISCH

Structuur van de gegevens · Referentie handschriften en drukken (sigla) · RISM-lijst
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z

Terug naar overzicht oeuvre.

UNDE STRALUSO (Daniel Grisonio) = 2de deel van VU HA BEN CASUN

510.
Kidger H007

UN GIORNO MI PREGÒ UNA VEDOVELLA

2. ondertitel:

3. gecomponeerde delen:

1. Un giorno mi preg'una vedovella
2. Co'l rem'in mezo mi

4. tonal type:

met b / sleutelcombinatie: g2-c2-c3-F3 / finalis: D en G

5. aantal stemmen:

4-st.
melodie in de tenor

6. genre :

villotta of villote

7. reeks :

canzona villanesche alla napolitana, nr 9

8. tekst :

Un giorno mi pregò una vedovella
D'andar un dur scoglio con lei passare.
Navigando su la sua navicella
Con arte il timon sa ben governare.

Ma coni la lingua intriga
gridando barca sia
Sta lì tien duro
Voga prem'a sta bona via.

Co'l rem' in mezo mi miss'a vogare
A lei molto piacque'l mio gran stentare
Co'l vent'in poppa pensai d'anegare

Ma m'aiutò da Berghem mio compare
Et sospirando dissi
Deh cara vedovella
Così tratti gl'amici
Su la tua navicella.

Op een dag vroeg een jonge weduwe me
samen met haar door een gevaarlijke rif te varen.
Ze stuurde haar kleine boot zeer handig.
Met een doordringende stem riep ze haar boot toe
de juiste koers te houden.

Ik ben toen ook zelf beginnen roeien
En mijn grote inspanningen verrukten haar.
Met de wind tegen vreesde ik te zullen vergaan.

Oude kletskousen, je deugt tot niets
tenzij om op de markt op de loer te liggen.
Sla maar met je stok
oude kletskousen, gekke tierders.

Maar mijn vriend uit Bergamo kwam me te hulp.
Zuchtend zei ik : Wel, jonge weduwe!
Behandel jij je vrienden steeds zo in je kleine boot?

9. eerste gedrukte uitgaven:

1544²⁷- W 1114b, Venetië, Hieronymus Scotum, Canzone villanesche alla napolitana, nr 4
1545²⁰– W1115, Venetië, Antonio Gardano, Canzone villanesche alla napolitana. nr 5
1548¹¹ – W1116, Venetië, Antonio Gardano, Canzon villanesche alla napolitana. nr7
1548¹¹ – W1117, Venetië, Girolamo Scotto, Canzon villanesche alla napolitana
1553²⁹– W1118, Venetië, Antonio Gardano, Canzon villanesche alla napolitana. nr 7

10. RISM:

1544²⁷ - W1114b / 1545a =1545²⁰ - W1115 /1548¹¹ - W1116 + W1117 / 1553²⁹- W1118

11. CMM:

3-14, p. 162 (bron: 154520)

12. vindplaatsen:

ms: geen
druk 1544 (Scotto): I Pistoia. Bibl. Arch. Capit. (A - onvolledig)
druk 1545: A Wn (T) - D Mün (Zie hier verder : online), Wolf - PL - Krakow (B)
druk 1548 (Scotto): A Wn - F Pn(A)
druk 1548 (Gardano): I BolC (A)
druk 1553: D Wolf - GB Lbl (A,T,B)- USA Pitsb (S, A, T)

13. andere recente uitgaven:

-online – 1545 - München
https://stimmbuecher.digitale-sammlungen.de/view?id=bsb00071912

-online - partituur in moderne noten - CPDL
http://www1.cpdl.org/wiki/images/b/b6/Willaert-Un_giorno_mi_prego.pdf

-*Hertzmann, Eric, ed. Volkstümliche italienische Lieder.: zu 3-4 Stimmen. Adrian Willaert und andere Meister. Möseler, 1930. (Das Chorwerk, Heft 8)
met de Duitse vertaling

-Roche, Jerome, The Penguin Book of Italian Madrigals for 4 voices. New York. 1974. p. 56 - 90
bron: 1549 (?) - met de Engelse vertaling

-Cardamone, Donna G., Adrian Willaert and his Circle. Canzone Villanesche alla Napolitana and Villotte, Madison, 1978 (bron: 1545) (met de Engelse vertaling)

-Thomas, Bernard, ed. Adrian Willaert - Four Villanelle (1545) for Four Voices or instruments SATB. Londen 1985. (London Pro Musica, TM49)
Zelfde uitgave bij Magnamusic 1AP00029

-Roche, Jerome, ed., Introduction to the Italian Madrigal: For Four Voices. New York, 1989.
Te bestellen bij SHEETMUSIC plus

-Handlo Music (zie: www.handlo.com)

-electronische versie "Solero"
Free Hand Music nr 15276820
oorspronkelijke notenwaarden behouden

-Arcadian Press (Arcadian 29) bew. blokfluitenkwartet

14. intabulaties, diminuties, tientos:

MUSICOLOGISCHE UITLEG:

15.Bossuyt. op. cit. 1985

p. 138: "behoort tot het Noord-Italiaanse, eigen Venetiaanse type van de "villotta".

17. Erich Hertzmann. op. cit.

"Im Gegensatz zur Villaneske zeichnet (Die Villotte) sich hinsichtlich des Textes durch eine freie Form aus. Ihre musikalische Satzstruktur ist sehr einfach und der Satz im ganzen frei von verbotenen Parallelführungen, wie ja die Musiker Norditaliens von jeher bestrebt waren, einen reinen Satz zu schreiben. Dagegen ist eine starke Vorliebe für Terz- und Sextparallelen zu verspüren. Die Hauptstimme liegt im Tenor, dies beweist u.a. die absteigende melodische Bewegung an Kadenzstellen. Es ergibt sich aber auch aus der ganzen Konstruktion dieser Stimme. Als besondere Kennzeichen der Villottenmelodie sind zu nennen: periodische Gliederung und klare rhythmische Verhältnisse. Bevor sich die Villotten den Villanesken anglichen, standen sie im alla-breve-Takt. Im allgemeinen läßt sich kein bestimmter formaler Bau festlegen, er wechselt jeweils nach Maßgabe des Textes: manchmal sind es Strophenlieder, dann finden sich aber auch durchkomponierte Stücke (z.B. Un giorno mi prego). Diese letzteren haben daher meist eine breitere Anlage."

17a. Piet Stryckers:

"danslied gebruikt bij pantomimevoorstellingen"

17b.Ingemar von Heijne:

"The text of our madrigal is, not unexpectedly, not a sacred text. Taken ad notam - which cannot be recommended - it describes a dangerous voyage during which a pretty widow pilots an unfortunate man through storms and rocks."

17c. Jerome Roche, op. cit. 1989

p. 41: “Willaert also turned his hand to the popular villanella, which with its rather unsophisticated, chordal style and somewhat indelicate text, was intended as a kind of music-hall take-off of the serious madrigal. Triple time is here used for greather abandon... “

17d. A.F.W. – A.W.S.

Vergelijkt een liefdesaffaire met het varen door stormachtige zeeën.

SATB - Doorgecomponeerd lied met de cantus firmus aan de tenor; transparante gecompartimenteerde vorm - Beperkte ambitus - 4 maatwisselingen; gesyncopeerde ritmes in de alla-brevemaatsoorten - Homofonie, die de harmonische textuur doet aanvoelen; enkele ongelijke inzetten; cadensen: veel volmaakt authentieke, halve en plagale; enkele sextakkoorden, ontstaan door het gebruik van doorgangsnoten; tertsengangen; doorgangsnoten en vertragingen in de cadensen; enige valse tritonusrelaties tussen de buitenpartijen

Voor nog meer informatie over dit werk, klik elders in onze website op "toplijst"

OPNAMEN:

18. lp’s:

-lp 06: Nederlands Vokaal Kwartet o.l.v. Raugel
Ades MS 25 AS 536

-*lp 39:Music to Entertain the Kings of Hungary 1490-1526
Camerata Hungarica o.l.v. László Czidra
HUNGAROTON
1978
=cd 72

luister ook op YOUTUBE : https://www.youtube.com/watch?v=oVDKJDzYt1U
luister ook op SPOTIFY: albums – Music to entertain the king of Hungary

-lp 51 = cd 309: Ens. Vocal de Bruxelles
Fritz Hoyois
1972

-lp 58: Music from the Renaissance - Lamentabile Consort
=cd 68

luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/music-from-the-renaissance (2012)

19. cd’s:

-cd 13 Vlaamse Meesters in Italië
Pomerium Musices o.l.v. Alexander Blachly
CLASS MASTERS CMCD 1007

-*cd 21/I opera omnia. vol 1, LE VILLANESCHE,nr 3
Collegio Vocale e Strumentale "Euterpe" olv Antonio Eros Negri
vokaal kwartet met spinet en luit
met omzetting in hedendaags Italiaans

luister ook op SPOTIFY: album - villanesche
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/willaert-the-complete-works-vol-1-le-villanesche

-*cd 32 Adrian Willaert. Madrigali, chansons, villanelle nr 13
uitv.: Romanesque o.l.v. Philippe Malfait
Ricercar RIC 151145
zang, 3 vedels en luit - met vertaling in het Frans en het Engels

YOUTUBE: Romanesque: https://www.youtube.com/watch?v=w9YhtrUrWdU
luister ook op SPOTIFY: album - Romanesque
luister ook op IDAGIO:
de ganse cd: https://app.idagio.com/albums/willaert-chansons-madrigali-and-villanelle
enkel het lied: https://app.idagio.com/recordings/27359189

-*cd 68 Music from the Renaissance - Lamentabile Consort
=lp 58

luister ook op SPOTIFY: album - lamentabile consort
luister ook op IDAGIO:
https://app.idagio.com/albums/music-from-the-renaissance (2012)

-cd 72 =lp 39
MUSIC TO ENTERTAIN THE KING OF HUNGARY
Camerata Hungarica o.l.v. László Czidra
HUNGAROTON
1978
cfr. lp 39

luister ook op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=oVDKJDzYt1U

-cd 205 EROS & EUTERPE
Musical erotica from the 16th and 17th centuries
Indiana University School of Music
2004

-cd 250 CO’L DOLCE SUONO
Ensemble Arcimboldo o.l.v. Thilo Hirsch met Ulrike Hofbauer sopraan.
label: AUDITE
verschenen 19 oktober 2018

Un giorno mi prego (in een bew. voor stem en kamerorkest door Thilo Hirsch

info: https://www.prestomusic.com/classical/composers/2182--willaert

luister ook op SPOTIFY: albums – co’l dolce suono

-cd 252 ADRIAN WILLAERT. CANZONE
Noël Akchoté, gitaar
Label: Noël Akchoté Downloads – AWC-1
2015
bewerkt voor gitaar
luister ook op SPOTIFY : artiesten - akchoté

-cd 309 = lp 51
ADRIAN WILLAERT. OEUVRES RELIGIEUSES & PROFANES
Ensemble Polyphonies, Ensemble vocal de Bruxelles
WARNER CLASSICS
2011
https://www.warnerclassics.com/release/willaert

20. duur: vergelijking tussen de snelste en de langzaamste uitvoering

1'40" Fritz Hoyois en 2'04" Negri

----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

511.
Kidger B097

UNUM COLE DEUM NEC VANA IURA PER IPSUM

2. ondertitel:

3. gecomponeerde delen:

4. tonal type:

5. aantal stemmen:

6. genre :

7. reeks :

8. tekst :

9. eerste gedrukte uitgave:

10. intabulaties, diminuties, tientos:

11. RISM:

12. vindplaatsen:

13. CMM:

DIAMM : https://www.diamm.ac.uk/compositions/25598/

14. andere recente uitgaven:

ms. D BerlGS 7, ff. 139r-139v

MUSICOLOGISCHE UITLEG:

OPNAMEN:

18. lp’s:

19. cd’s:

20. duur:

----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

512
Kidger B098

USQUEQUO DOMINE OBLIVISCERIS ME

2. ondertitel:

3. gecomponeerde delen:

1. Usquequo Domine oblivisceris me
2. Illumina oculos meos

4. tonal type:

met b / sleutelcombinatie: c1-c3-c4-F4 / finalis: Bes
2. Illumina oculos: finalis: G

5. aantal stemmen:

4-st.

6. genre :

motet

7. reeks :

motettorum IV vocum liber secundus

8. tekst :

Usquequo Domine
oblivisceris me in finem?
Usquequo avertis faciem tuam in me?
Quamdiu ponam consilia in anima mea
dolorem in corde meo per diem?
Usquequo exaltabitur inimicus meus super me?
respice, et exaudi me, Domine Deus meus.

Illumina oculos meos
ne unquam obdormiam in morte
ne quando dicat inimicus meus
praevalui adversus eum.
Qui tribulant me exsultabunt si motus fuero
ego autem in misericordia tua sperava.
Exsultabit cor meum
in salutari tuo
cantabo Domino
qui bona tribuit mihi
et psallam nomini Domini altissimimi

(psalm 13)

Hoe lang nog, Heer, zult u mij vergeten,
hoe lang nog verbergt u voor mij uw gelaat?
Hoe lang nog wordt mijn ziel gekweld door zorgen
en mijn hart door verdriet overstelpt, dag aan dag?

Hoe lang nog houdt mijn vijand de overhand?
Zie mij, antwoord mij, Heer, mijn God!

Verlicht mijn ogen, dat ik niet in doodsslaap wegzink.
Laat mijn vijand niet roepen: ‘Ik heb hem verslagen’,
mijn belagers niet juichen omdat ik bezwijk.
Ik vertrouw op uw liefde:
mijn hart zal juichen omdat u redding brengt,
ik zal zingen voor de Heer, hij heeft mij geholpen.

(vertaling Wim Daeleman. Op dezelfde tekst heeft ook Cipriano De Rore een motet gecomponeerd.)

9. eerste gedrukte uitgaven:

1539, Venetië, Andrea Antico en Brandino en Ottaviano Scotto, Motetti di Adrian Willaert. Libro secondo.
1545, Venetië, Antonio Gardano, Adriani Willaert. musica quatuor vocum.
1546, Neurenberg, Johann von Berg (Montanus) en Ulrich Neuber, Selectissimae symphoniae compositae ab excellentibus musicis.

10. intabulaties, diminuties, tientos:

11. RISM:

1539b - W 1108 / 1545c - W 1109 / 15468

12. vindplaatsen:

ms: geen
druk (W 1108) 1539: D Mbs (Zie hier verder : online) - I BolC, PLn, VIb(S) - PL Krakow (A, T)
druk (W 1109) 1545: A Wn - B Aa - D Eichstätt,. Staats- und Seminarbibliothek (T) - Fup (A) – Mbs (Zie hier verder : online) - E VallaC (A) - F Pn (A - onvolledig) - GB Lbl - PL Krakow

13. CMM:

3-02, pp. 26-32 (bron: 1545c)

14. andere recente uitgaven:

online – (W 1108) 1539 – München
https://stimmbuecher.digitale-sammlungen.de/view?id=bsb00073119

online – (W 1109) 1545 – München
https://stimmbuecher.digitale-sammlungen.de/view?id=bsb00071933

MUSICOLOGISCHE UITLEG:

17. James Haar.

art. Zarlino’s Definition of Fugue and Imitation. Journal of the American Musicological Society (1971) 24 (2): 226–254.
https://doi.org/10.2307/830492

OPNAMEN:

18. lp’s:

19. cd’s:

20. duur:

----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

513.
Kidger D036

UT QUEANT LAXIS (versie 1)

2. ondertitel:

In Festo Sancti Ioannis Baptistae. Ad Vesperas. Hymnus

3. gecomponeerde delen:

2. Nuntius celso
4. Ventris obstruso
[6.] Sit decus patri

4. tonal type:

geen b / sleutelcombinatie: g2-c2-c3-F3 / finalis: A (in alle delen)

5. aantal stemmen:

2. Nuntius: C,A,T,B
4. Ventris: 4-st.: C[resolutio – een kwart hoger], A[canon],T,B
[6.] Sit decus: 5-st.: C[resolutio],A[I] [fuga in diapente – een kwint hoger],A[II],T,B

6. genre :

hymne

7. reeks :

Hymnorum Musica, nr 15 (I)

8. tekst :

De strofen in cursief worden in het gregoriaans gezongen in de tweede modus. Zie Liber Usualis. Doornik. 1953. pp. 1504-1505.
De lettergrepen in vetjes in de eerste strofe, verwijzen naar de namen van de noten
zoals die in de gregoriaanse versie werden gezongen en liggen dus hierdoor aan de oorsprong van onze manier om de namen van de noten te noemen. Ut (later do), re, mi, fa, sol, la, si. Een uitvinding van Pater Guido van Arezzo (991-1031).

1.
Ut queant laxis resonare fibris
mira gestorum famuli tuorum,
solve polluti labiis reatum,
Sancte Joannes.

2.
Nuntius celso veniens Olympo,
te patri magnum fore nasciturum,
nomen, et vitae seriem gerendae,
ordine promit.

3.
Ille promissi dubius superni
per didit promptae modulos loquelae;
sed reformasti genitus peremptae
organa vocis.

4.
Laudibus cives celebrant superni
te, Deus simplex pariterque trine;
supplices ac nos veniam precamur:
parce redemptis.

5.
Ventris obstruso recubans cubili,
senseras Regem thalamo manentem:
hinc parens, nati, meritis, uterque,
abdita pandit.

6.
Sit decus Patri, genitaeque proli
et tibi, compare utriusque virtus,
Spiritus semper, Deus unus, omni
Temporis aevo. Amen.

7.
Nuntius celso veniens Olympo,
Te patri magnum fore nasciturum
Nomen, et vitae seriem gerendae
Ordina promit.

Tekst uit de liturgie.

1.
Opdat uw kinderen jouw wonderdaden kunnen bezingen,
heilige Johannes,
maak hun tongen los
en verwijder van hun lippen de zondelast.

2..
Zie! Een snelle heraut, vanuit de lucht neerdalend,
Voorspelt aan uw vader jouw aanstaande grootheid
En onthult uw toekomst
Op een bijzondere manier.

3.
Zijn boodschap was zo transcendent,
Dat het een tijdlang het spraakvermogen blokkeerde,
Totdat, bij uw wonderbaarlijke geboorte,
De stem aan de stemloze werd teruggegeven.

4.
De hemellieden vieren U met lofgezang,
één God en tegelijk drie-enig;
We komen ook om vergeving smeken;
Spaar ons nu we verlost zijn.

5.
Gij, in de schoot van uw moeder nog helemaal in de donkerte vastgehouden,
Kende reeds uw Vorst. Terwijl jij nog wachtte in de moederschoot,
uitten de beide ouders de mysteries
van hun kinderen.

6.
Lof voor de Vader, voor de verwekte Zoon,
En voor de Geest, gelijk in kracht.
Een God wiens glorie, door het verstrijken van de eeuwen,
Zal blijven weerklinken.

9. eerste gedrukte uitgave:

1542, Venetië, Girolamo Scotto, Hymnorum musica secundum ordinem Romanae ecclesiae, excellentissimi Adriani Willart..
Herdrukt in 1550.

10. intabulaties, diminuties, tientos:

11. RISM:

1542b - W 1113 / 1550b - W 1114

12. vindplaatsen:

ms: geen
druk (W1113) 1542: D Ju - E TZ (S) - I BolC, VEaf (S,A,B)
druk (W1114) 1550: E BarcBC- I BolC (S, A)

13. CMM:

3-07, pp. 91-96 (bron: 1542b)

14. andere recente uitgaven:

online – 1542 – Scotto – IMSLP (Het volledige boek)
https://imslp.org/wiki/Hymnorum_musica_(Scotto,_Girolamo)

-facsimile 1542: CMM 3-07 p. XIII: alt II: slot vanaf m. 104.

MUSICOLOGISCHE UITLEG:

17a. Kidger op.cit. 2005

p. 251: "Contrafactum van Hodie festum pie celebremus / Quo sanctorum Marcum chorus angelorum "

OPNAMEN:

18. lp’s:

19. cd’s:

20. duur:

----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- -----

514
Kidger p. 23

UT QUEANT LAXIS (versie 2)
Jachet

2. ondertitel:

In Festo Sancti Ioannis Baptistae. Ad Vesperas. Hymnus

3. gecomponeerde delen:

2. Nuntius celso
4. Ventris obstruso

4. tonal type:

met b / sleutelcombinatie: g2-c3-c3-F3 / finalis: G (in beide delen)

5. aantal stemmen:

2. Nuntius: C,A,T,B
4. Ventris: 5-st. C – [V] [resolutio – een kwint hoger ] – A, T [canon in diapente], B

6. genre :

hymne

7. reeks :

Hymnorum Musica, nr 15 (II)

8. tekst :

Zie de tekst in versie 1 waar alle strofen vermeld staan.
Hier, in versie 2, worden alleen strofen 2 en 4 polyfoon gezongen.

9. eerste gedrukte uitgave:

14. andere recente uitgaven:

online – 1542 – Scotto – IMSLP (Het volledige boek)
https://imslp.org/wiki/Hymnorum_musica_(Scotto,_Girolamo)

-facsimile 1542: CMM 3-07 p. XIII: bassus 1ste strofe

MUSICOLOGISCHE UITLEG:

OPNAMEN:

18. lp’s:

19. cd’s:

20. duur:

----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----

Terug naar het overzicht van het oeuvre

Top

Volg ons op Facebook